چاپ

راه ترقی - شرق /متن پیش رو در شرق منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
‌حمیدرضا‌ به‌گذر| سومین سال دولت سیزدهم همچنان با انتقاد به تیم اقتصادی کابینه و عملکرد دولت در حال سپری‌شدن است. بسیاری از اصولگرایان حتی نمایندگانی که روزی برای ورود رئیسی به انتخابات نامه نوشته بودند، این روزها به جرگه منتقدان پیوسته‌اند. هرچند این دولت هنوز طرفدارانی دارد؛ مانند حسین انواری، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی که معتقد است عملکرد دولت خوب است و اعتراضی هم وجود ندارد. او گفته است: «در‌حال‌حاضر دولت کار خود را دارد انجام می‌دهد و خزانه ارزی آن بد نیست. آن چیزی را هم که به صورت قانونی و رسمی به مردم مربوط می‌شود، تأمین کرده و کسی هم اعتراضی ندارد. برخی می‌خواهند خارج از این قواعد عمل کرده و اقداماتی مانند قاچاق و اختلال در نظام اقتصادی کشور به وجود بیاورند. دولت دارد کار خود را انجام می‌دهد و اینکه دولت قوی یا ضعیف است، به شیطنت‌هایی که مبنی بر جو روانی است، بازمی‌گردد». اما در دنیای واقعی که سفره‌های مردم‌ کوچک‌ شده و شرایط نابسامان اقتصادی گریبان خانواده‌های طبقه متوسط و پایین جامعه را گرفته، صحبت از اینکه کسی اعتراضی ندارد یا انتقادات را به جوسازی گره‌زدن فقط می‌تواند یک فرافکنی سیاسی باشد و ندیدن گلایه‌های مردم و بسیاری از کارشناسان از نحوه اداره کشور به ناامیدی دامن خواهد زد. از‌این‌رو به خاطر واکاوی نکات منفی و مثبت دولت در راستای بهبود نقاط منفی و افزایش بهره‌وری، در راستای بررسی نکات مثبت و منفی عملکرد دولت سیزدهم به سراغ یکی از نمایندگان ادوار مجلس، دکتر حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رفتیم که شرح مصاحبه را در ادامه می‌خوانید.
‌ آیا دولت آقای رئیسی با توجه به شعار‌ها و عملکردشان در تراز یک دولت ایدئال از جهات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دفاعی قرار دارد؟
من معتقدم که دولت آقای رئیسی از ضعیف‌ترین دولت‌های ایران بوده است؛ بنابراین در بخش‌های مختلف عملکرد قابل دفاعی ندارد. فارغ از اینکه آماری از رشد در دولت مطرح می‌شود؛ اما وقتی که به معیار اصلی ارزیابی عملکرد دولت می‌رسیم که همان میزان رضایت مردم است، متوجه مى‌شویم که در دولت آقای رئیسی چند کار انجام شده است؛ 1- بیشترین فشارها بر دوش مردم وارد شد ٢- سالانه 50 درصد مالیات افزایش پیدا کرد ٣- تلاش برای کسب درآمد و سود از جیب مردم شد و دولت خود را در جیب و کاسبی مردم سهیم کرد که همه اینها در دنیای امروز بی‌سابقه است. نه‌تنها در دولت آقای رئیسی عزم جدی برای رفع نیازهای اقتصاد مردم وجود ندارد؛ بلکه در جایی هم که مردم با وجود گرانی، تورم و بی‌سامانی اقتصادی زندگی خود را به‌سختی می‌گذراندند، دولت باز هم به گونه‌ای از جیب مردم برداشت می‌کرد.
دولت بیشترین استفاده را از یک مجلس ساکت و همراه کرد که این مجلس هم زمینه قانونی لازم را برای دولت فراهم کرد و در زمینه ضعف دولت هم نظارت در مجلس تعطیل بود و بیشترین فشار اقتصادی نیز بر مردم وارد شد. البته آخرین آن مالیات بر عایدی سرمایه است، مردم اموال و املاکی دارند که ریسک تورم ناشی از خرید و حفظ و ارتقا و افزایش اموال خود را به جان خریده‌اند و این در حالی است که دولت خود را شریک در سرمایه و دارایی سود مردم کرده است و این عملکرد یعنی به عبارتی در شرایطی که در دولت سیزدهم ما تا هفت برابر فروش نفت در مقایسه با زمان تحریم داشتیم و درعین‌حال بخش عمده اموال مسدودشده کشور نیز آزاد شده بود، نه‌تنها از منابع فروش نفت نفعی برای مردم حاصل نشد؛ بلکه دولت دست در جیب مردم کرده؛ به طوری که میزان مالیات و عوارضی که از مردم در سال 1402 اخذ شد، هزار هزار میلیارد تومان بوده که خود یک رقم بی‌سابقه است که به‌اصطلاح این رقم بر دوش مردم سنگینی می‌کند و موضوع بعد که همین حالا شما می‌بینید بیشترین ضربه به پول ملی وارد شده و این یعنی دولت دلار را تا حدود 18 تا 20 هزار تومان تغییر داده، به نحوی که الان ما داریم صحبت می‌کنیم، دلار حدود 65 هزار تومان است و دولتی که ادعای مقابله با آمریکا را داشت، بیشترین خدمت را به پول رایج ایالات متحده کرد.
‌در بحث سیاست خارجی عملکرد دولت چگونه بوده؟
در واقع در بحث سیاست خارجی نیز دولت سیزدهم، استاد از دست دادن فرصت‌های تنش‌زدایی در سیاست خارجی است. به گونه‌اى که الان ما با دوره وخیم بازگشت تحریم‌ها از سوی اروپا و آمریکا مواجه هستیم و این در شرایطی است که دولت فرصت‌های مناسبی را برای تنش‌زدایی داشت. به طور مشخص سیاست خارجی کشور بازیچه برخی از قدرت‌های خارجی شد؛ بنابراین در این زمینه هم من معتقدم دولت در سیاست خارجی کارنامه موفقی نداشته است. در زمینه اجتماعی که می‌توان گفت مربوط به عدالت و ناعدالتی اجتماعی است و باید از این موضوع که به هر حال مقرر بود که این دولت به محرومان خدمت کند؛ ولی شما می‌بینید که در این دولت و در این مدت سه سال سطح زندگی محرومان ارتقا پیدا نکرد هیچ؛ بلکه سطوح متوسط جامعه هم به سطوح پایین‌تر اقتصادی سقوط کردند.
‌‌با توجه به حمایت دولت برای فعالیت دوباره گشت ارشاد، نظر شما درباره عملکرد دولت در این حوزه چیست؟
در زمینه مسائل فرهنگی حجاب موضوعی است که مملو از دوگانگی است. ابهام و چالش بین دولت و مجلس وجود دارد و در شرایطی هستیم که هنوز قانونی براى حجاب وجود ندارد؛ ولی در عمل گشت ارشاد به خیابان‌ها بازگشته است؛ لایحه‌ حجابى که دولت تقدیم مجلس کرد و دولت و مجلس همسو که هنوز نتوانسته‌اند لایحه حجاب را تصویب و تبدیل به قانون کنند؛ بنابراین ما در موضوع حجاب هم با بی‌قانونی مواجه هستیم؛ اما موضوع دفاع فراتر از دولت است و نمی‌توان آن را فقط مربوط به دولت دانست. دفاع زیر نظر شورای‌عالی امنیت ملی است که به هر حال باید در جای دیگری ارزیابی شود.
‌به موجب مباحث مطرح‌شده درباره عملکرد دولت، دولت سیزدهم چه اقدامات و عملکردی باید از خود بروز بدهد تا وضعیت کشور رو به بهبود برود و رضایت اجتماعی را فراهم بیاورد؟
‌توسعه و اقتصاد باید به کانون اهداف دولت بازگردد. شاید دولت در زمینه اقتصاد شعارهای زیادی داده باشد؛ ولی واقعیت قضیه این است که اقتصاد برای دولت در حاشیه است. دولت در طول سه سال فعالیت خودش بیش از اینکه به دنبال رفع مشکلات اقتصادی باشد، به دنبال درآمدزایی بوده است؛ پس فروش نفت و آزادسازی منابع محصور‌شده کشور و مالیات و عوارضى که از جیب مردم برداشت می‌کند، یکی از درآمدسازی‌های تاریخ بعد از انقلاب را صورت داده؛ ولی هزینه‌کرد این درآمدها برای مردم متأسفانه شفاف نیست و دولت عملکرد قابل دفاعی نداشته. همچنین دولت به احکام قانونی درباره حقوق‌بگیران اعم از کارمند و بازنشسته عمل نکرده است؛ زیرا بر‌اساس قانون باید بر‌اساس تورم حقوق‌ها افزایش پیدا مى‌کرد و بازنشسته‌ها نیز طبق قانون باید 90 درصد حقوق مناصب مربوطه را دریافت کنند؛ ولی به هیچ‌کدام از اینها عمل نشده و این در حالی است که درآمدافزایی دولت به صورت سالانه ادامه پیدا کرده است. دوستانی که ادعا داشتند با اف‌ای‌تی‌اف داخلی پاسخ مدنظر خود را دریافت مى کنند، متأسفانه پاسخى دریافت نکردند و نتیجه‌اش نوعی عدم شفافیت شد. آماری در سال گذشته منتشر شد که طى آن 69 میلیارد دلار ارز برای کالاهای مصرفی اساسی و داخلی هزینه شده که این ارز با قیمتی پایین‌تر از قیمت ارز پرداخت شده است و در واقع بسیاری از افراد و شرکت‌ها به یک منبع عظیم ارزی دسترسی داشتند که دولت باید این منابع را در خدمت مردم و در راستای ثبات قیمت‌ها در داخل قرار می‌‌داد که متأسفانه با وجودى که ٦٩ میلیارد دلار هزینه پرداخت شد؛ اما نتیجه‌اش بی‌ثباتی اقتصادی و گرانی شد. من معتقدم چندگانه‌بودن ارزها فقط به رانت‌خواران کمک کرده که این نوع فعالیت نیز عملکرد قابل دفاعی نیست؛ زیرا وضعیت مالی غیر‌شفاف است و نتیجه این هست که متأسفانه عملا ما بی‌ثباتی اقتصادی را در هزینه‌کرد ارزها داریم.
‌با توجه به مشکلاتی که در زندگی مردم وجود دارد و مسئله عملکرد دولت سیزدهم، آیا این امکان وجود دارد که آقای رئیسی در سال 1404 مجددا به‌عنوان رئیس‌جمهور و منتخب ملت انتخاب شود؟
من معتقدم اگر انتخاباتی باشد که سلیقه‌های مختلفی در آن باشد، آقای رئیسی تنها رئیس‌جمهوری خواهد بود که برای دور دوم انتخاب نخواهد شد. دولت آقاى رئیسی جزء ضعیف‌ترین دولت‌های بعد از انقلاب است.