بزرگنمايي:

راه ترقی - ابتکار /متن پیش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
ابراهیم نکو، دبیر دوره نهم کمیسیون اقتصادی مجلس درخصوص احتمال بروز ابر‌تورم در سال‌های آتی گفت: هنگامی که مدهای اقتصادی و برنامه‌ها برای بازه‌های زمانی مشخصی، تعریف و دنبال نشوند وضعیت آشفته ادامه خواهد داشت و ابرتورم دور ذهن نخواهد بود.
اخیرا تصویری از یک جدول با عنوان «برآورد متغیر‌های اصلی اقتصاد ایران و منابع و مصارف اقتصادی بودجه عمومی دولت با استفاده از مدل برنامه‌ریزی مالی» در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود که در آن ادعا شده است کخ سازمان برنامه و بودجه سناریو‌های وضعیت اقتصادی کشور در شرایط لغو تحریم و همچنین ادامه تحریم‌ها را بررسی کرده است البته سازمان برنامه و بودجه تا کنون نسبت به جدول منتشرشده واکنشی نشان نداده است. در این جدول گفته شده است که نرخ دلار در صورت ادامه تحریم‌ها در سال 1406 به 284 هزار تومان و در صورت لغو تحریم‌ها به 55 هزار تومان خواهد رسید. همچنین در این جدول ادعا شده است که نرخ تورم در سال 1406 در صورت لغو تحریم‌ها 25 و در صورت تداوم تحریم‌ها 65 درصد خواهد بود. این ارقام نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در سال‌های آتی با تورم سرسام‌آوری روبه‌رو خواهد شد. این در حالی است که شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز ‌گفته است اگر برخی تصمیمات غلط در سطح کلان اقتصاد ایران اصلاح نشود، خطر رشد سرسام‌آور تورم کشور را تهدید خواهد کرد. وی اخیرا در جلسه مشترک با اعضای کمیسیون جهش و رونق تولید مجلس، گفته است: «اگر نگاهی تاریخی به عملکرد دولت‌ها، با هر گرایش و رویکرد فکری نسبت به مسئله اقتصادی بیندازیم، درمی‌یابیم که برآورد اقدامات انجام شده از جانب آنها، نه‌تنها به حل مشکلات و مسائل اقتصادی کشور کمکی نکرده بلکه چالش‌هایش را افزون کرده است. در این میان، دولت سیزدهم، میراث‌دار بزرگ‌ترین بحران‌ها بوده و باید از تحریم و چالش‌های ارزی تا شیوع بیماری کرونا و مشکلات مهم در بخش منابع آبی و انرژی را چاره‌جویی کند. در وضعیت کنونی و در تنگنای مشکلات، هرگونه خطای راهبردی موجب افزایش حجم نقدینگی می‌شود و تورمی سرسام‌آور را برای آینده در پی خواهد داشت.»
ابرتورم دور ذهن نیست
ابراهیم نکو، دبیر دوره نهم کمیسیون اقتصادی مجلس نیز نسبت ابرتورم در سال‌های آتی هشدار داد و در این خصوص به «ابتکار» گفت: اقتصاد ایران به یک اقتصاد سردرگم تبدیل شده است و ما باید بپذیریم که اقتصاد ایران از مدل‌های پایدار و برنامه‌ریزی‌های صحیحی برخوردار نیست. در دولت‌های گذشته‌ برنامه‌ریزی‌ها بر اساس واقعیت‌ها نبود و اقتصاد گرفتار تصمیمات من‌درآوردی شد. بنابراین اقتصادی که برنامه‌ریزی‌ها و سبک مدیریتی آن مبتنی بر نظرات نیمه کارشناسی و غیرکارشناسی باشد قطعا دوام نخواهد داشت. به بیانی روشن‌تر هنگامی که مدهای اقتصادی و برنامه‌ها برای بازه‌های زمانی مشخصی، تعریف و دنبال نشوند وضعیت آشفته ادامه خواهد داشت و ابرتورم دور ذهن نخواهد بود.
وی افزود: ما برنامه‌های کلان اقتصادی همچون افق سند چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه را داریم که امروزه اقتصاد کشور با آنها فاصله زیادی دارد. حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا ما برای افق‌های تعریف‌شده برنامه‌های منسجم و منظمی داشته‌ایم؟ متاسفانه پاسخ به این پرسش منفی بوده و می‌بینیم که به صورت فاجعه‌باری از برنامه‌ها عقب هستیم. این مسئله نشان می‌دهد که مدیران قبلی اقتصادی ما یا کار را بلد نبوده‌اند و یا عزم و اراده کافی برای تصمیم‌گیری‌ها نداشته‌اند.
این کارشناس اقتصادی با بیان این مسئله که بدون برنامه‌ریزی دقیق نمی‌توان ابرتورم را مهار کرد ادامه داد: وقتی که بر اساس برنامه‌ها پیش نرویم هیچ دارویی حتی به صورت موقت هم نمی‌تواند اقتصاد بیمار را درمان کند و این در حالی خواهد بود که حتی ممکن است درمان‌های موقت، بیماری اقتصاد را بیشتر کند.‌
وی اظهار کرد: متاسفانه این روزها شاهد هستیم که تورم، رکود، حجم تولید و شاخص‌های دیگر اقتصادی در شرایط مناسبی قرار ندارند و فاصله طبقاتی نتیجه ملموس این مشکلات است.‌
نکو ادامه داد: زمانی که برنامه‌ها به درستی پیش نرود چه بخواهیم و چه نخواهیم شاهد نتایجی همچون رقم فاجعه‌بار ضریب‌جینی، مشکلات بیکاری جوانان و ... خواهیم بود.‌
دبیر دوره نهم کمیسیون مجلس گفت: با یک بررسی ساده خواهیم دید که پیشرفت کشورهای همسایه با برنامه بوده و این در حالی است که ما فاصله زیادی با آنها داریم و اگر این وضعیت ادامه یابد باید منتظر ابرتورم در سال‌های آتی باشیم.
نکو اظهار کرد: ابرتورم مسئله‌ای نیست که بتوان با دستور و زور مانع آن شد. به هرحال ابرتورم نتیجه ناکارآمدی و ناتوانی‌ برنامه‌ریزان اقتصادی است.
برنامه‌ای مناسب برای مدیریت اقتصاد در میان نیست
این کارشناس اقتصادی با بررسی وضعیت اقتصاد ایران در شرایط تداوم و لغو تحریم ادامه داد: برای مهار ابرتورم در ابتدا باید بررسی کنیم که اگر تحریم‌ها ادامه پیدا کند چه کارهایی باید انجام بدهیم و همچنین اگر تحریم‌ها لغو شود شرایط برنامه‌های‌مان چگونه باید باشد. نکته اینجاست که متاسفانه تا کنون برنامه و راهکاری برای هر دو شرایط ارائه نشده است و حتی اگر تحریم‌ها برداشته شود ما با مشکل ضعف برنامه‌ریزی‌ها روبه‌رو هستیم و حتی در شرایط لغو تحریم‌ها هم نمی‌توان امیدوار بود که در کوتاه‌مدت نتایج مطلوبی را شاهد باشیم.
وی افزود: حال اگر تحریم‌ها تداوم یابد بازهم برنامه‌ و راهکاری در دست نیست تا بتوان شرایط را به سمت و سوی بهتری سوق داد. لذا در شرایطی که برنامه‌ و راهکار وجود نداشته باشد نمی‌توان شاهد تحول در اقتصاد و یا مهار ابرتورم بود. اگر می‌خواهیم در سال‌‌های آتی تورم را مهار کنیم باید همین امروز برنامه‌ها را به دقت بررسی کنیم و آن‌ها را ارائه دهیم. ما باید بپذیریم که اقتصاد فعلا با تحریم‌ها همراه است و متناسب با آن برنامه‌ریزی کنیم.
نکو تاکید کرد: در آرزوی رفع کامل تحریم‌ها بودن، راه به جایی نخواهد برد و حتی ممکن است در آینده شاهد عمیق‌تر شدن شکاف‌ها باشیم.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: من به عنوان عضوی از بدنه جامعه و فردی که مدتی به عنوان عضو کمیسیون اقتصادی مجلس فعالیت داشته‌ام و بر اساس مطالعات انجام شده نگران بروز ابرتورم در اقتصاد ایران هستم. اکنون مجلس و دولت یک‌دست هستند و دغدغه اختلافات سیاسی را ندارند اکنون زمان مناسبی برای تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی است و تیم‌ اقتصادی دولت و مجلس باید بر روی مولفه‌های اقتصادی متمرکز شوند. در شرایطی که تمرکز بر روی مسائل اقتصادی باشد می‌توان برخی از مشکلات را سروسامون داد.
دولت سیزدهم اراده لازم را دارد
وی همچنین با اشاره به ضرورت تنظیم برنامه‌ها و راهکارهایی برای ساماندهی مشکلات افزود: اکنون کشور نیاز به گفتار درمانی و شعار ندارد ما مدت‌هاست که از این مرحله عبور کرده‌ایم. گفتار درمانی زمانی جواب می‌دهد که ما در ابتدای یک بحران باشیم و با گفتاردرمانی تلاش شود که مدتی آرامش را به جامعه بازگرداند اما اکنون جامعه نیاز به شعار ندارد و زمان، زمان عمل و اجرا است. مردم باید در معیشت و سفره‌های خود اراده‌ مسئولان برای خدمت را احساس کنند. البته ناگفته نماند که اکنون اراده کافی در دولت جدید وجود دارد و باید با برنامه‌ریزی‌های دقیق اراده و عزم تیم اقتصادی را به مرحله اجرا رساند.