بزرگنمايي:
راه ترقی- شقایق هادی زاده روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار علم و آموزش
افزود: سه نوع دیابت نوع یک، نوع دو و حاملگی داریم و اهمیت تغذیه در هر
سه نوع دیابت برای کنترل قند خون نقش مهمی دارد.
وی ادامه داد: تغذیه فرد دارای دیابت، باید با زمینه دیابت و شرایط جسمانی و دارویی که مصرف می کند، مطابقت داشته باشد.
این متخصص تغذیه در مورد دیابت حاملگی نیز اظهار داشت: نوع تغذیه مادر
در این دوران مهم است و در حالی که نیاز مادر و جنین به مواد غذایی تامین
می شود، مادر وزن گیری درستی باید داشته باشد و این کمک به رشد صحیح جنین
می کند. اگر مادر انسولین استفاده می کند، مصرف دارو با تغذیه و نوع غذایی
که مصرف می کند باید هماهنگ باشد و به افت قند خون وی منجر نشود. در این
حالت اگر وزن گیری مادر تا انتهای بارداری به خوبی پیش برود، نیاز نیست که
وزنش کم شود یا بخواهد قندش را کاهش دهد.
تنظیم سبک زندگی خط اول درمان است
هادی زاده در بخش دیگری از سخنانش درباره پیش دیابت خاطرنشان کرد:
کنترل وزن در افراد پیش دیابتی اهمیت دارد؛ چرا که اضافه وزن خود عاملی
برای بروز دیابت است. فردی که دچار چاقی یا اضافه وزن است، مقاومت به
انسولین در بدن او اتفاق می افتد. به همین دلیل توصیه می کنیم این افراد با
کاهش وزن خود، مانع از ابتلا به دیابت شوند یا اگر دیابتی هستند دوز داروی
آنها کم شود.
وی ادامه داد: معمولا افراد پیش از دیابت یا چاق هستند یا اضافه وزن
دارند. به همین دلیل مهم ترین درمان، کنترل وزن است. وقتی وزن فرد کم شود،
باعث می شود بدن قند را تنظیم کرده و از طرفی حساسیت انسولین کم شود. در
این میان ممکن است کنترل قند سخت باشد و نیاز به استفاده دارو احساس شود.
در این صورت فرد باید در کنار کاهش وزن، حتما دارو هم مصرف کند.
هادی زاده با بیان اینکه فرد پیش دیابتی یا دیابتی باید تحت نظر پزشک
متخصص باشد، تاکید کرد: در افراد پیش از دیابت کاهش وزن بین 7 تا 10 درصد
از وزن اولیه نقش مهمی دارد.
میوه جای شام را نمی گیرد
مشاور تغذیه و رژیم درمانی کلینیک دیابت پژوهشگاه رویان با بیان اینکه
خط اول درمان، همیشه تنظیم سبک زندگی است، تصریح کرد: همه باید سعی کنیم
برنامه غذایی مرتب داشته باشیم. هیچ وقت کم غذایی و کم خوردن را پیشنهاد
نمی کنیم؛ چرا که سلول های بدن نیاز به قند و انرژی دارند، اما تامین این
قند باید از منابع درستی مثل استفاده غلات انجام شود. یک برنامه غذایی
مرتب، متناوب شامل چهار تا پنج وعده غذایی اصلی و میان وعده می شود.
وی ادامه داد: افراد پیش از دیابت باید برنامه غذایی سالمی را دنبال
کنند. یعنی در برنامه غذایی خود افراط و تفریط نداشته باشند. برای مثال
برخی وعده شام را حذف کرده و به جای آن چند میوه می خورند، اما میوه هم قند
دارد. میوه به خاطر قند و کالری ممکن است اثرگذاری آن از شام بیشتر باشد.
یک میوه اضافه معادل پنج قاشق برنج یا یک کف دست نان است. در نتیجه شما به
جای شام برای اینکه میزان گرسنگی تان را تامین کنید، مجبور می شوید میوه
بیشتری میل کنید. این درحالی است که مازاد قند میوه در کبد و بدن تبدیل به
چربی و در نتیجه مقاومت بیشتر انسولین می شود.
این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه در برنامه افراد مبتلا به دیابت سه
تا چهار واحد میوه قرار می دهیم، خاطرنشان کرد: میوه باید اندازه متوسط
باشد؛ چرا که میوه بزرگ از نظر ما دو میوه محسوب می شود. ترکیب میوه اصلی
با خیار یا سبزیجاتی مثل کرفس، کلم بروکلی، اسفناج، هویج خام گزینه های
عالی برای میان وعده هستند؛ چراکه در بدن حالت تعادل ایجاد می کنند.
وی تاکید کرد: اگر فردی قند بالایی دارد، پس از صرف شام در برنامه
غذایی او میوه قرار نمی دهیم. بلکه استفاده از میوه را در میان وعده صبح یا
عصر می گذاریم. چرا که بدن فرد مستعد دیابت توانایی هضم و جذب میوه را در
طول شب ندارد.
افراد دیابتی با نوسان قند خون مواجه اند
هادی زاده یادآور شد: فرد دارای دیابت که داروی قند خون مصرف می کند،
اگر فقط سبزی یا میوه بخورد، باعث افت قند خون در بدنش می شود. در بدن این
افراد نوسان قند خون اتفاق می افتد. در نتیجه آنها باید به مقدار مناسب و
با توجه به قد و وزن و نوع دیابت و دارویی که مصرف می کنند و زیر نظر پزشک،
نان و برنج به صورت کنترل شده استفاده کنند، اما از طرف دیگر تغذیه این
افراد نباید بار نشاسته ای زیادی داشته باشد.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه برنامه غذایی افراد دیابتی با افراد
معمولی فرق و نظم غذایی اهمیت دارد، اظهار داشت: این افراد همراه با وعده
غذایی اصلی خود باید سبزیجات، سالاد کاهو یا سالاد شیرازی، سبزی خوردن و...
مصرف کنند. چون این مواد غذایی مثل ترمز در بدن عمل می کنند، جلوی قند را
گرفته و اثر مفید روی بدن می گذارند. اما مصرف سالاد با سس اشتباه است و
افراد باید از لیموترش یا روغن های طبیعی مثل زیتون برای مزه دار کردن
سالاد خود استفاده کنند.
از برنامه غذایی منظم پیروی کنید
وی گفت: در شرایط کنونی که کار و زندگی ها ماشینی و تحرک افراد کم شده
اند، نوع تغذیه باید متعادل باشد. چاقی شکم و پهلو عامل مهمی برای دیابت و
فشار خون و مشکلات قلبی و عروقی است.
هادی زاده خاطرنشان کرد: به همین دلیل سبک زندگی اشتباه را باید تغییر
دهیم. بدون شک بی نظمی غذایی بر عملکرد بد بدن تاثیر می گذارد. در نتیجه
فعالیت بدنی بسیار اهمیت دارد و افراد باید در هفته 150 دقیقه فعالیت هوازی
مثل پیاده روی منظم داشته باشند.
وی بیان کرد: برقراری تعادل در فعالیت بدنی و برنامه غذایی کمک به هضم
و فعالیت اصولی و درست در بدن می کند. برای مثال اگر در یک مهمانی شیرینی و
شکلات استفاده کردید می توانید با افزایش میزان فعالیت بدنی، به جای 20
دقیقه، با 40 دقیقه پیاده روی به سوخت و ساز بدن و هضم شیرینی و مواد قندی
اضافه ای که مصرف کرده اید، کمک کنید.