بزرگنمايي:

راه ترقی - ابتکار /متن پیش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
پس از ماه‌ها بن‌بست در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای، اتحادیه اروپا و ایران می‌گویند پس از سفر انریکه مورا به تهران گشایشی در مسیر مذاکرات ایجاد شده است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته سفر مورا به تهران به اندازه کافی مثبت بوده که گفتگو‌ها از سر گرفته شود و وزیر خارجه ایران هم آن را فرصتی برای بررسی ابتکار عمل‌های معطوف به حل مسائل باقی‌مانده خوانده است.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در حاشیه نشست گروه 7 در آلمان به خبرنگاران گفت: این طور بگویم که مذاکرات به بن‌بست رسیده بود و حالا بن‌بست رفع شده و به این ترتیب چشم‌اندازی از رسیدن به یک توافق وجود دارد.
او در عین حال تاکید کرده اختلافات موجود در مسیر احیای برجام را نمی‌توان یک‌شبه حل کرد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان هم در توییتی گفته اگر آمریکا تصمیم سیاسی خود را گرفته و به تعهداتش پایبند باشد، توافق خوب و قابل اتکا در دسترس است.
ارزیابی‌های مثبت از احتمال از سرگیری مذاکرات پس از بازگشت انریکه مورا از تهران بیان شده است. مورا مدیر سیاسی سیاست خارجی اتحادیه اروپا است و به عنوان هماهنگ‌کننده مذاکرات احیای برجام عمل کرده است.
جوزپ بورل گفته گفتگو‌های انریکه مورا در تهران بهتر از آنچه انتظار می‌رفت پیش رفت.
مورا به جز مسئله هسته‌ای، پرونده احمدرضا جلالی، پزشک دوتابعیتی ایرانی-سوئدی را هم مطرح کرده و خواهان توقف حکم اعدام او شده است.
انریکه مورا دو روز متوالی در ساختمان وزارت خارجه ایران گفتگو‌هایی با علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران داشت.
جزئیات این گفتگو‌ها منتشر نشده است.
منابع غربی پیش از این مدعی بودند اصرار ایران بر حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی در آمریکا دلیل بن‌بست است. در مقابل منابع ایرانی می‌گفتند غربی‌ها تضمین کافی نداده‌اند که ایران از مزایای رفع تحریم بهره‌مند خواهد شد.
روزنامه فایننشال تایمز پیش از سفر مورا به تهران گزارش داد که اتحادیه اروپا به دنبال راه حلی میانه در مساله سپاه است.
همزمان با حضور آقای مورا در تهران، امیر قطر هم سفر کوتاهی به تهران داشت. شیخ تمیم بن حمد آل ثانی با، رهبر انقلاب و ابراهیم رئیسی دیدار کرد.
امیر قطر در نشست خبری مشترک با رئیس جمهور ایران گفت: درباره مذاکرات وین هم قطر همواره نگاه مثبتی به آن داشته و باور داریم که گفتگو راه حل این مسئله است.
در دیگر تحولات، انریکه مورا در بازگشت از تهران توییت کرد که مدت کوتاهی در فرودگاه فرانکفورت آلمان بازداشت شد.
او اعتراض کرد که به عنوان یک دیپلمات اروپایی در ماموریت رسمی، با وجود داشتن گذرنامه دیپلماتیک، پلیس گذرنامه و موبایلش را ضبط و او را از همراهانش جدا کرد.
یک سخنگوی اتحادیه اروپا موضوع را کم اهمیت جلوه داد و گفت مسئله به سرعت حل شده است.
جوزپ بورل هم در این باره گفت: این مساله تمام شده، او به هواپیمایش رسید و سفرش مطابق ماموریتش پیش می‌رود.
پلیس فرانکفورت به بی‌بی‌سی گفت: این بازرسی بر اساس سرنخ‌های کامپیوتری بود که در کنار موارد دیگر به مسیر تهران-فرانکفورت مربوط می‌شد و ارتباطی با این اشخاص نداشت. هنگامی که مشخص شد ارتباطی با اطلاعات دریافت شده وجود ندارد، دیپلمات‌ها توانستند پس از حدود 40 دقیقه سفر خود را ادامه دهند.
پلیس آلمان می‌گوید دلیل این بازرسی را به خود دیپلمات‌های اروپایی توضیح داده است.
راه‌حل مورا مسیر توافق را هموار می‌کند؟
همچنین خبرآنلاین در گزارشی می نویسد: انریکه مورا دو ماه بعد از اعلام توقف مذاکرات احیای برجام و بازگشت مذاکره کنندگان از وین، راهی تهران شد تا با علی باقری گفتگو کند. او که هماهنگ‌کننده مذاکرات وین است، در توییتی هدف از این سفر را کار بر روی حل اختلافات‌ باقی‌مانده در مذاکرات احیای برجام را هدف این سفر خواند. اما تنها هدف او گفتگو با باقری نبود .خبرگزاری آلمان نوشته است که مورا در این سفر با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران ملاقات و تبادل نظر خواهد کرد. مذاکرات وین با روی کار آمدن دولت بایدن در سال 2021 و خروج ترامپ از کاخ سفید، با هدف احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ایران آغاز شده است، در پی برخی تحولات اخیر بین‌المللی از جمله حمله روسیه به اوکراین و کشمکش‌های تهران-واشنگتن بر سر برخی مسائل باقی مانده در مذاکرات، تا اطلاع ثانوی متوقف شده است.
واسطه‌گری برای بازگشت به مذاکرات
دلایل متفاوتی برای به بن بست رسیدن گفتگوها در وین اعلام شده است. اما یکی از اساسی ترین آنها عدم موافقت واشنگتن با خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست سیاه تروریستی است. ایالات متحده نه تنها این شرط تهران را نپذیرفته که سنا آمریکا طرحی ارائه داده که اقدام به خروج سپاه از این فهرست دشوار تر شود. وال استریت ژورنال اخیرا به نقل از دیپلمات‌های غربی مدعی شده که انریکه مورا اعلام آمادگی کرده است که برای خروج از بن‌بست گفت‌وگوها به تهران سفر کند، به این شرط که جمهوری اسلامی ایران فعلا از خواست خود برای خروج سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا صرف‌نظر کند. اما فایننشیال تایمز از طرح دیگری رونمایی کرده و ادعا می‌کند قرار است مورا به تهران پیشنهاد دهد که برچسب تروریسم از سپاه پاسداران برداشته شود و این نهاد از فهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده خارج شود اما در مقابل تحریم‌هایی که بر زیرمجموعه این نهاد وضع شده همچنان سر جای خود باقی بماند. این همان چیزی است که واشنگتن بر سر آن اصرار داشته و تاکنون هم کوتاه نیامده است. بلینکن مدت‌ها قبل از این سفر اعلام کرده بود که حتی اگر سپاه پاسداران از فهرست تروریستی خارج شود، خبری از برداشته شدن تحریم‌ها علیه آن نخواهد بود. اما تهران برداشته شدن همه تحریم‌ها را بدون چون و چرا، مد نظر خود قرار داده است.
به نظر می‌رسد که اروپا دست به اقداماتی برای واسطه شدن بین ایالات متحده و ایران زده است. مورا به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات در تهران احتمالا پیشنهادهایی با خود دارد. ژوزف بورل در مورد این سفر در گفت‌وگو با روزنامه فایننشال تایمز گفته بود که اروپا بعد از جنگ در اوکراین و تحریم روسیه به دنبال ورود یک قدرت جدید به بازار انرژی خود است. به همین دلیل او از معاون خود خواسته که برای دومین بار در دو ماه اخیر جهت گفت‌وگو با مقام‌های جمهوری اسلامی عازم تهران شود. به نظر می‌رسد حالا که اروپا موظف شده وابستگی خود به نفت روسیه را به سرعت قطع کند، برای کنترل بازار انرژی ورود ایران به آن ضروری است و این چیزی است که اروپایی ها را به تکاپو واداشته است.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در یک‌ کنفرانس خبری در پاسخ به سوالی در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با سفر مورا به تهران و جزئیات این سفر گفته مذاکرات مربوط به رفع تحریم‌ها علیه ایران و احیای برجام بین طرف‌های مذاکره‌کننده تا امروز بدون وقفه ادامه داشته است. مکثی در حضور در وین رخ داده ولی رد و بدل پیام‌ها از طریق هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها در حال انجام است. سفر آقای مورا به تهران در هفته جاری بعد از تماس تلفنی اخیر آقای امیرعبداللهیان و آقای بورل انجام می‌شود. این به این معنا نیست که بعد از وقفه‌ای ایشان با پیام جدیدی می‌آید. پیام‌ها به صورت مستمر بین ایران و آمریکا از طریق اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها در حال رد و بدل شدن است.
مشخص است که مورا با پیامی از سوی غربی ها به تهران سفر کرده است. اما در روزهای گذشته طرف امریکایی گوشه و کنایه های زیادی در مورد احتمال ناموفق بودن تلاش ها مطرح کرده است. ند پرایس سخنگوی کاخ سفید در همین زمینه خاطرنشان کرده، واشنگتن به نقطه‌ای رسیده است که برای دو سناریوی احیای توافق هسته‌ای موسوم به «برجام» و یا طرح جایگزین «به صورت مساوی» در حال آمادگی است. اینگونه اظهارنظرها می تواند با هدف تحت فشار قرار دادن تهران صورت بگیرد. پیش از این هم ایالات متحده اعلام کرده بود قرار نیست دیگر پیشنهاد تازه ای بر سر میز مذاکرات بگذارد. اما مقامات ایرانی خروج سپاه از فهرست تروریستی و برداشته شدن همه تحریم ها را جزو شروط اصلی خود برای بازگشت به برجام می‌دانند. حالا باید دید که ایا راه حل میانه انریکه مورا می‌تواند نظر غرب و ایران را بهم نزدیک کند یا هماهنگ کننده مذاکرات وین باید دست خالی با تهران خداحافظی کند.
اظهارنظر بورل پس از ماجرای مورا در فرانکفورت معنادار بود
اظهارنظر فوری بورل بعد از ماجرای بازداشت موقت و غیرقانونی معاون او در فرودگاه فرانکفورت، مبنی بر اینکه پیشرفت مذاکرات انریکه مورا در تهران بیش از حد انتظار بوده و دورنمای دست‌یابی به توافق نهایی دیده می‌شودبه معنای تحولی مهم در روند مذاکرات وین است که صهیونیست‌ها را دوباره نگران کرده است.
به گزارش ایرنا، «جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که برای شرکت در نشست وزرای امور خارجه گروه هفت به آلمان سفر کرده است، ساعاتی بعد از اقدام غیرقانونی پلیس این کشور با همکارانش در فرودگاه فرانکفورت که از ماموریت به تهران باز می‌گشتند، اعلام کرد که رایزنی‌های صورت گرفته در خصوص مذاکرات رفع تحریم‌ها را «بسیار مثبت» ارزیابی می‌کند.
وی توضیح داد: دو ماه بود که مذاکرات به دلیل اختلاف نظر در مورد سپاه پاسداران (انقلاب اسلامی) به بن بست رسیده بود. آقای مورا با پیامی ملموس از طرف من به ایران سفر کرد و پاسخ به اندازه کافی مثبت بوده است تا باور کنیم که می‌توانیم مذاکرات بین طرفین را دوباره ازسربگیریم.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه این نوع مسائل یک شبه حل نمی شوند، افزود: اما اجازه دهید اینطور بگوییم که مذاکرات مسدود شده بود و دوباره از مسدودیت خارج شده است. یعنی چشم انداز رسیدن به توافق نهایی وجود دارد.
دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها که از ششم دی‌ماه سال گذشته آغاز شد، از 20 اسفند 1400 به پیشنهاد مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا وارد یک دوره تنفس شده بود و مذاکره کنندگان برای مشورت‌های سیاسی به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند.
انریکه مورا هماهنگ‌ کننده مذاکرات رفع تحریم‌ها سه‌شنبه گذشته راهی تهران شد و طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه چندین ساعت با علی باقری، مذاکره کننده ارشد کشورمان گفتگو کرد. ایران و اتحادیه اروپا معتقدند که جلسات برگزار شده، فرصت مجددی را حاصل کرد تا دو طرف روی ابتکارات برای حل موضوعات باقی‌مانده مذاکرات وین متمرکز شوند.
حالا پیشرفت حاصل شده رژیم صهیونیستی را نگران کرده و لابی آن را در اروپا دوباره به تکاپو انداخته است.مورا امروز در بازگشت از سفر به تهران برای نیم ساعت در فرودگاه فرانکفورت به طور موقت بازداشت و گذرنامه و گوشی همراهش ضبط شد. این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که بدانیم لابی صهیونیستی در بخشی از دستگاههای امنیتی آلمان نفوذ خوبی را دارد و برخی از گزارش‌های سرویس‌های امنیتی این کشور به طور اختصاصی در رسانه‌های اسرائیلی و درباره موضوع ایران منتشر شده‌اند.
معاون بورل در اعتراض به رفتار پلیس آلمان در توئیتر یادآور شد که او یک مقام رسمی اتحادیه اروپا و دارای گذرنامه اسپانیایی است. به گفته وی رفتار و امتناع پلیس از ارائه هرگونه توضیح به او خلاف کنوانسیون وین است.
در همین حال سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در واکنش به این ماجرا گفت که امیدوار است مشابه این اتفاق دوباره تکرار نشود. میخائیل اولیانوف که ریاست هیات روسیه در مذاکرات وین را برعهده دارد در توئیتی نوشت: اگر با مقامات سطح بالای اتحادیه اروپا با پاسپورت دیپلماتیک چنین رفتار می شود، مردم عادی چه انتظاری باید داشته باشند؟ وی افزود: بیایید امیدوار باشیم این یک سوء تفاهم بود که دیگر تکرار نخواهد شد.
رژیم صهیونیستی که بقای خود را در بستر تنش‌آفرینی در منطقه مشاهده می‌کند، در مقاطع مختلف مذاکرات وین، هیات‌هایی را عازم اتریش کرد تا از طریق لابی با هیات‌های مذاکره کننده، در روند گفت‌وگوها اختلال ایجاد کنند.
یک منبع آگاه آذرماه گذشته که مذاکرات پس از وقفه پنج ماهه با ترکیب هیات جدید جمهوری اسلامی ایران از سرگرفته شد، در گفت‌وگو با ایرنا از هماهنگی سه کشور اروپایی عضو برجام با رژیم صهیونیستی درباره مذاکرات وین خبر داد و گفت که سفرها و مذاکرات مستمری میان دو طرف برای اخلال در روند گفت‌وگوها و به نتیجه نرسیدن توافقات و تعهدات متقابل 2015 تشکیل شده است.
به گفته وی، مهمترین محور مشترک آنها، نگرانی از پررنگ شدن نقش ایران در قبال تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی است که موجب تضعیف حضور رژیم صهیونیستی از یک طرف و کاهش منافع اقتصادی این سه کشور اروپایی از جهت تجارت و فروش سلاح و ... است.