راه ترقی

آخرين مطالب

کوتاه‌نوشتی درباره عبدالرحیم سعیدی‌راد و نگاهی به یک شعرش انديشه

کوتاه‌نوشتی درباره عبدالرحیم سعیدی‌راد و نگاهی به یک شعرش
  بزرگنمايي:

راه ترقی - ایرنا / به خلاف فلسفه و دانش ادبی که ایدئولوژی در هنر را چیزی ناخوشایند می‌دانند دانش جامعه‌شناسی ادبی قائل به این است هیچ شخصی وجود ندارد که بدون ایدئولوژی باشد. روبرت اسکارپیت از پایه‌گذاران جامعه‌شناسی ادبی یک کلان‌بحث دارد درباره اینکه چطور فرهنگی که شخص در آن بزرگ شده بر زبان نوشتار او اثر می‌گذارد؛ اینکه پیوند عمیقی میان نگره‌های معرفت‌شناختی و تجربیات زیستی و پرورش فرهنگی شخص با "زبان اثر او" وجود دارد.
عبدالرحیم سعیدی راد شاعری به معنای عمیق کلمه دارای زبان ساده و ساختارهای ساده در شعر است؛ او در زندگی اجتماعی انسانی ساده و باورمند و انسان‌گرا و برخاسته از زیست‌بوم جنوب ایران است و همین خصوصیات در زبان نوشتارش نیز بازتاب دارد؛ زبان ساده {از نوع دلپذیرش} که جنس کلماتش و نحوه‌ی چیدمان کلامی‌اش سویه‌ی اعتقادی و اخلاق‌گرا و عاطفی دارد. او نه شاعری زبان‌ورز است (چنانکه جریان شعر دهه هفتاد بر آن تاکید دارد) نه شاعری تجربه‌ورز در زبان (چنانچه مثلن هوشنگ چالنگی یا بهرام اردبیلی بودند)؛ او به طور ارادی و هوشمندانه زبان ساده را انتخاب میکند زیرا می‌داند هم مخاطب با آن راحت‌تر ارتباط می‌گیرد هم اینکه موضوعات مورد نظرش را در یک ظرف زبانی ساده، راحت‌تر و لطیف‌تر می‌تواند بیان کند. اگرچه وجه ایدئولوژیک (نگره‌های سیاسی و دینی و فرهنگی او) در شعرش زیاد و آشکار به چشم می‌آید اما به طور جالبی شعر او به سمت شعارگرایی یا بیان روزنامه‌ای نمی‌رود؛ حرکت واحدهای تصویری و همچنین حرکت واحدهای تشبیهی پیاپی در بیشتر مواقع شعر او را به سمت ادبی بودن و تاویل‌پذیر بودن {بیشتر شعرهایش تک_معنایی نیست بلکه مفهوم‌پذیرند} می‌کشاند؛ و البته گاه در برخی شعرهایش، هم موضوع هم نحوه‌ی بیان بسیار رو است که در چنین شعرهایی آشکارا برای او بیان نگاه و موضوع مهم بوده و بس.
نکته‌ی دیگر اینکه وقتی از جنگ یا شخصیت‌های جنگی یا موضوعات و اشخاص مذهبی شعر می‌نویسد، به تعبیر فلسفه‌ی ادبی و نقد ادبی در بیشتر مواقع شعرش "برساخته" است نه "ازساخته". در فلسفه‌ی هنر و همچنین نقد ادبی، این برساخت از موضوعات است که مهم است نه ازساخت آن‌ها (این یک کلان‌بحث مهم در فلسفه‌ی هنر و در نقد ادبی مدرن است که مجال توضیح و تحلیل آن در این نوشته کوتاه نیست).
با وجود نگره‌های اعتقادی سعیدی راد که به شعرهایش ورود پیدا می‌کنند شعر او به گرداب شعارنویسی کشیده نمی‌شود زیرا همانطور که توضیح داده شد در یک ظرف زبانی ساده، واحدهای تصویری و تشبیهی در حال تلاطم و حرکتند و همچنین موضوعات در شعرش بر_ساخته است یعنی در شکل کلی درون متن، سیالیت معنایی و وجه‌ زیبایی‌شناسیک وجود دارد. در میان نسل شاعرانی که از دهه هفتاد به طور جدی به شعر ورود کردند سعیدی راد در مقوله شعر آئینی یکی از شاعران خوب است که آهسته و پیوسته کار کرده و نه به سمت پوپولاریسم حرکت کرده نه وارد فضای مسلط شعر امروز یعنی زبان‌گرایی شده؛ بدون ادعای خاصی و بدون هیاهوگری، شعری باورمند با بیان و زبانی ساده نوشته و راه خودش را پیدا کرده.
نمونه‌ای از شعرهای خوب او شعر زیر است که در آن شاعر با زبانی ساده و با تصویرسازی و بیان تشبیهی، از انسانی مانده در حسرت و اندوه حرف می‌زند، حسرت سال‌های جوانی که در آن شور و شوق و آرمان‌گرایی بوده و حالا انسانِ مانده در لحظه‌ی اکنون، در زندانی از روزمره‌گی، با حسرت به آن گذشته‌ی پرشور و آرمانی نگاه می‌کند:
خسته از حوصله‌ی رنج جهان آمده‌ام
مثل پاییز پر از شور خزان آمده‌ام
من سبک‌بارتر از پاره‌ی ماه‌اَم در آب
گرچه بر دوش تو چون بار گران آمده‌ام
شوق پرواز به دل داشتم اما امروز 
عافیت‌پیشه‌اَم و از پیِ نان آمده‌ام
روزگاری همه‌ی دار و ندارم "دل" بود
اینک امروز ببین دل‌نگران آمده‌ام
گِله از هیچ‌کسی نیست اگر تب دارم 
گله این است که با دلشدگان آمده‌ام
مرگ اگر لحظه‌ی دیدار تو شد حرفی نیست 
اصلاً امروز به دیدار همان آمده‌ام.

لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/363588/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

واکنش تند کارشناس تلویزیون به وزارت ورزش

رنگرز: نباید برای مدال المپیک فشاری روی کشتی باشد

یوفا تهدید کرد؛ احتمال محرومیت اسپانیا از یورو

خصوصی واقعی قبل از هیاهوی واگذاری!

نامه وزیر دفاع به قالیباف

فضاسازی تبلیغی پارلمان اروپا علیه عملیات «وعده صادق»

آذری جهرمی: در سیاست‌های ضد اینترنت تجدیدنظر کنید

تکذیب ادعای یک نماینده مجلس درباره منوچهر متکی

دیدار چهره به چهره مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان اردبیل با جامعه معظم ایثارگری

آرایش سحر دولت‌شاهی در «افعی تهران» دردسرساز شد!

بوی عجیبی داره بلالش چی زدین بهش؟

سوال و پاسخ کوتاه با سیدجواد هاشمی

«بی معرفت» با اجرای زیبا و احساسیِ بهنام بانی

غرق شدن دو کودک در رودخانه ماشکید سراوان

ارز حج 1403 تامین شد

پایان ماراتن داوطلبان کنکور ریاضی، انسانی و فرهنگیان

نانوگرافن پروانه‌ای برای استفاده در حوزه کوانتومی ساخته شد

از زر و سیم جهان پاس نظر باید داشت

تزریق ٥٠٠٠ میلیارد ریال نقدینگی به بورس انرژی

پیش‌بینی جدید درباره قیمت طلا و سکه در بازار

دلایل کاهش تمایل شرکت‌ها برای ورود به بورس

نخستین برات الکترونیکی صادر شد

اشکش: ای کاش نتایج داخل زمین رقم بخورد

دعوت 60 کاراته‌کا به مرحله دوم انتخابی تیم امید و جوانان

درخواست حمید مطهری از هواداران تراکتور

گل های دیدنی دنیای فوتبال با ضربات بغل پا

مطهری: سعی میکنیم در 90 دقیقه کار را تمام کنیم

لاپورتا: ژاوی ماند چون پروژه برنده‌ای داریم!

خشم ژاوی: می‌خواهند با اعتبار من بازی کنند

توصیه نماینده مجلس به مالکان جدید استقلال و پرسپولیس

بانک هایی که خریدار پرسپولیس بودند واقعا سهام شان افت کرد؟

هاشمی: نیم همت برای نوسازی تجهیزات فدراسیون‌ها درنظر گرفتیم

عبدی: جذب حمایت داخلی از حمله به اسرائیل با برخورد با زنان در خیابان‌ها، تعارض دارد

تیپ متفاوت محسن رضایی و لاریجانی در یک عکس زیرخاکی

نگرانی امیرعبداللهیان از سرکوب دانشجویان آمریکایی

ماجرای عکس تکان دهنده «آلن دلون» چه بود؟

خطر از بیخ گوش «گلنار» گذشت

ازدواج بدون حلقه ازدواج!

افشاگریِ وحیدِ نون‌خ: در چابهار چندین بار بیهوش شدیم

تو این همه خواستگار یواشکی داشتی؟!

اجرای زیبای آهنگ ناصر عبداللهی توسط پسرش

بازداشت 70 زورگیر و سارق موبایل در تهران

دفترچه سوالات ریاضی و انسانی نوبت اول کنکور 1403 منتشر شد

پیش‌بینی هوای تابستان امسال

قرنطینۀ مطلق برای طراحان سؤالات کنکور

موفقیت ایران در ساخت موتور بنزینی 6 سیلندر

تست موفق اولین موتور 6سیلندر ایرانی

شعر زیبای میلاد عرفان پور درباره عملیات وعده صادق

تبدیل 400 هزار مجوز کاغذی به شناسه یکتا

بانک مرکزی: رشد نقدینگی تحت کنترل است