بزرگنمايي:

راه ترقی- رها سازی ماهی قرمز سفره هفت سین، زباله‌های رها شده در طبیعت، شکستن شاخه و برگ درختان، افزایش احتمال آتش سوزی و... از مواردی هستند که چند سالی است با آغاز سال نو ذهن همه دوستداران و فعالان محیط زیست، منابع طبیعی و میراث فرهنگی را به خود مشغول کرده است.

قطعا استفاده از طبیعت و تفرج در آن حق همه مردم است؛ اما حواسمان باشد که حق آسیب به طبیعت را نداریم. پسماندهای غذایی به عنوان یکی از چالش‌های زیست‌محیطی شهرهای بزرگ شناخته می‌شوند. با افزایش مصرف‌گرایی و رشد روزافزون استفاده از فست فودها و غذاهای بیرون بر، حجم زباله‌های غذایی و پسماندهای شهری افزایش یافته است؛ اما در ایام نوروز با افزایش سفرها و دید و بازدیدهای نوروزی، حجم این زباله‌ها بیشتر خواهد شد.

هنگام حضور در طبیعت یا در مسیر سفر حتما با خود کیسه زباله همراه داشته باشید و زباله‌های تولیدی خود را جمع کنید و به بحث مدیریت پسماند در سفر و تفرج‌ها اهمیت دهید. حتی اگر شهروندان بتوانند زباله‌هایی را که از قبل در طبیعت باقی مانده جمع کنند؛ بسیار خوب است؛ چراکه این کار کمک به طبیعت خودمان و حفظ آن برای نسل‌های آینده است.

همچنین بهتر است؛ در پارک‌ها و آثار طبیعی از آن دسته مواد غذایی استفاده کنیم که زباله کمتری تولید کنند. همچنین از بسته‌بندی پلاستیکی کمتری استفاده کنیم یا حداقل یک کیسه را برای چند چیز مختلف استفاده کنیم تا زباله کمتری تولید شود.

از ریختن زباله در جاده‌ها خودداری کنیم. حتما داخل ماشین یک سطل کوچک یا کیسه زباله برای جمع‌آوری پسماند خود داشته باشیم.

یک وعده غذایی می‌تواند غذایی چند 10 گرم ‌پسماند آلومینیوم، کاغذ و ‌پلاستیک تولید کند. به علاوه زمانی که پسماند غذایی زیاد شود، غذای در دسترس حیوانات بی‌خانمان بیشتر خواهد شد. در نتیجه رشد غیرقابل کنترل برخی گونه‌ها ممکن است نظم زنجیره غذایی را برهم زند و باعث از بین رفتن تعادل در طبیعت شود.

بیشتر بخوانید: 12 نکته درباره پسماندهای غذایی

عمده آلودگی ایجاد شده ناشی از پسماندهای غذایی، در جریان جمع آوری آن‌ها اتفاق می‌افتد. افزایش ضایعات غذایی که اغلب محتوی آب هستند، باعث بیشتر شدن حجم زباله تر می‌شود. زباله تر علاوه بر مشکلاتی که در جمع‌آوری پسماند ایجاد می‌کند، باعث به وجود آمدن شیرابه نیز می‌شود که ممکن است منابع آب را در معرض خطر و آلودگی قرار دهد. کاهش حجم زباله و به‌ویژه زباله غذایی به معنای کاهش برداشت ما از منابع طبیعی است.

بهترین روش مدیریت پسماند «بازیافت» آن است. می‌توان زباله غذایی را به مواد قابل استفاده و سودمند دیگری مانند کمپوست تبدیل کرد که یکی از بهترین راه‌های بازیافت این دسته از زباله‌هاست.

نکته حائز اهمیت دیگر این است که کنترل وضعیت پسماندهای غذایی به فعالیت افراد جامعه نیز بستگی دارد. خرید مواد غذایی با کیفیت، استفاده از روش‌های صحیح حمل مواد غذایی از فروشگاه تا منزل مانند خرید نان با استفاده از ساک پارچه‌ای و نگهداری صحیح نان در منزل از مصادیق مسئولیت مردم در جلوگیری از افزایش ضایعات غذایی است.

همچنین اگر از چادر یا زیرانداز در طبیعت استفاده می‌کنیم؛ بهتر است؛ در سکوهای ساخته شده اتراق کنیم و از نشستن روی رستنی‌ها که باعث له شدن آنها می‌شود؛ جلوگیری کنیم. شاید از نظر ما خیلی از رستنی‌ها علف هرز باشد اما بسیاری از آنها گونه‌های اندمیک و بومی منطقه هستند، بنابراین باید از له کردن و گذاشتن اجسام داغ روی آنها خودداری کنیم. 

چادرها را به شاخه‌های درختان به ویژه درختان جوان و کم سن نبندیم و در صورت روشن کردن آتش از خاموش شدن آن به هنگام ترک محل اطمینان حاصل کنیم چراکه ممکن است خاکستر زیر آتش با وزش باد باعث وقوع آتش‌سوزی‌های عظیم در جنگل‌ها و مراتع کشور شود.

از شکستن شاخه‌ها و بوته‌های زنده خودداری کنیم. همچنین از هر نوع صید و شکار و آزار و اذیت پرندگان و حتی حشرات جلوگیری کنیم. قطعا رعایت این نکات باعث حفظ محیط زیست و داشتن یک سفر آگاهانه و مسئولانه می‌شود.

بیشتر بخوانید: پیشنهاداتی برای تولید زباله کمتر و یک سفر محیط زیستی

 طبق تعریف انجمن بین‌المللی اکوتوریسم  (TIES)، می‌توان اکوتوریسم را به عنوان سفری مسئولانه به مناطق طبیعی تعریف کرد که در این سفر محیط زیست و رفاه مردم محلی حفظ می‌شود. چنین سفرهایی را می‌توان به لطف شبکه بین‌المللی موجود میان افراد، مؤسسات و صنعت گردشگری ایجاد کرد که در آن گردشگران و متخصصان گردشگری در مورد مسائل زیست‌محیطی آموزش می‌بینند.

پیوستن به اکوتوریسم راهی برای تضمین ادامه رونق صنعت گردشگری، ارائه مزایای اجتماعی و اقتصادی به مقاصد و جوامع در سراسر جهان است. طبیعت‌گردی فرصتی را برای غرق شدن در دنیای طبیعی به شیوه‌ای لذت بخش و مؤثر فراهم می‌کند. اما علی‌رغم هدف حفاظت از محیط زیست، اکوتوریسم می‌تواند حتی ناخواسته آسیب‌های زیست محیطی ایجاد کند چراکه اکوتوریست‌ها اغلب به مناطق و محیطی شکننده می‌روند که در معرض خطر سقوط یا فرسایش قرار دارند. اختلال در زندگی حیات وحش، حذف پوشش گیاهی با جمع‌آوری گیاهان و افزایش تولید زباله به دلیل حضور بازدیدکنندگان در منطقه نیز از پیامدهای احتمالی طبیعت‌گردی است.

در سفرهای نوروزی با داشتن چنین سفری مسئولانه می‌توانیم محیط زیست خود را حفظ کنیم و بلای جان تنوع زیستی و حیات وحش‌مان نشویم.