مطالعه کروموزومهای میوزی جنس پیاز در ایران با تمرکز بر بخش آکانتوپراسوم
دانش
بزرگنمايي:
راه ترقی- در نتیجه سالها فعالیت میدانی، پژوهشگران
بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران وابسته به جهاد دانشگاهی،
کلکسیونی از حدود 500 جمعیت مختلف از گونههای وحشی این جنس از رویشگاههای
طبیعی، جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی به صورت زنده کشت و نگهداری
میشوند. بسیاری از این نمونهها انحصاری ایران هستند و در هیچ کشور دیگری
در دنیا وجود ندارند. چنین کلکسیونی در دنیا کمنظیر است. نمونههای زنده
این کلکسیون برای مطالعات تکمیلی و کاربردی مورد استفاده قرار میگیرند.
پیش از این در نتیجه پژوهشهای مورفولوژیکی،
سیتوژنتیکی و مولکولی، نمونههای این کلکسیون گونه A. schisticola به
عنوان گونه جدید از ایران به دنیا معرفی شده است.
دادههای کاریولوژیکی که با مطالعه تقسیم
میتوز و میوز حاصل میشوند، برای شناسایی دقیق نام علمی، تعیین روابط
فیلوژنتیکی، زیستشناسی تولیدمثلی و برنامههای اصلاحی اطلاعات سودمندی را
فراهم میکنند.
در نتیجه مطالعات آزمایشگاهی که توسط دکتر
علیرضا دولتیاری، عضو هیات علمی بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی
ایران، انجام شد، دادههای میوزی برای 105 فرد از 33 جمعیت از 23 گونه
مختلف از این جنس در ایران فراهم شد. عدد پایه کروموزومی، فراوانی کیاسما،
اشکال مختلف کروموزومی در متافاز I و همچنین نوع و درصد ناهنجاریهای میوزی
برای این تاکسونها مشخص شد. قابل ذکر اینکه داده میوزی برای 21 گونه
مطالعهشده در این پژوهش برای اولین بار در دنیا گزارش میشود.
دادههای این پژوهش نشان میدهند که تغییرات
عددی کروموزومی (دیس پلوییدی و پلی پلوییدی) نقش کمرنگی در تکامل زیجنس
Melanocrommyum ایفا کردهاند. این دادهها، فرضیه قبلی مبنی بر ارتباط بین
یک تقسیم جنسی آشفته و تولیدمثل رویشی در بعضی از گونه های این جنس را با
تردید مواجه میکند.
در مجموع، نتایج این پژوهش معرفی Allium به
عنوان یک جنس مدل در مطالعات بررسی رفتار کروموزوم ها در تقسیم جنسی تایید
میکند. دادههای این پژوهش با همکاری پژوهشگرانی از آلمان و دانشگاه
فردوسی مشهد در مجله بینالمللی Plant Biosystems چاپ شده است.
به گزارش روابط عمومی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی
و زیستی ایران وابسته به جهاد دانشگاهی، جنس پیاز (Allium L.) با بیش از
150 گونه مختلف، بزرگترین جنس از تکلپهای های گلبرگدار در ایران است.
سیر، موسیر، پیاز خوراکی، تره، پیازچه و والک تعدادی از گونههای زراعی و
اقتصادی این جنس در ایران هستند.
لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/767707/