بزرگنمايي:

راه ترقی- علی سلاجقه در  یک برنامه تلویزیونی درباره ضرورت و دستاوردهای اجلاس بین‌المللی مقابله با طوفان‌های گرد و غبار اظهار کرد: محیط زیست، هوا، آب، خاک و حیات وحش مرز ندارد یعنی جهان یک پیکره واحد است. یکی از مؤلفه‌های محیط زیستی کشور که مسئله گرد و غبار است را با کمک سازمان بین‌الملل در دستور کار قرار دادیم.

 وی افزود: گرد و غبار مرز نمی‌شناسد و گرد و غباری که ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد از کشورهای دیگر و خارج از مرزهای کشور، ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از آفریقا و کشورهای حاشیه خلیج فارس آغاز می‌شود و در نهایت به ایران می‌رسد بنابراین حتماً باید با همه کشورهای دنیا وارد گفتمان شویم تا به یک ادبیات مشترک برسیم.

 رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در روزهای اولیه شکل‌گیری دولت مردمی با توجه به وضعیت کشور که گرد و غبار بسیار مردم را تحت تاثیر قرار داده  و روزهای گرد و غباری و وسعت آن‌ها افزایش یافته بود مردم بسیار ناراحت بودند.  با توجه به اینکه منشأ بیشتر گرد و غبارهایی که ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهند خارجی است، رئیس جمهوری گفتند باید از کشورهای مقصد رایزنی‌ها را آغاز کنید که مستقیماً به هفت کشور سفر کردیم.

 وی افزود: به این گفتمان مشترک رسیدن بسیار دشوار بود چرا که گرد و غبار برای بسیاری از کشورهای همسایه در اولویت قرار نداشت  اما مردم ما چالش گرد و غبار را با تمام وجود احساس می‌کردند و خوشبختانه رایزنی‌های مختلفی با موفقیت انجام شد.

 معاون رئیس جمهور ادامه داد:  رسیدن به یک گفتمان مشترک بسیار دشوار بود.  وقتی که این رایزنی‌های
 دوجانبه شکل گرفت،  با توجه به سیاست‌های دولتی مردمی انقلابی  که مبتنی بر  ایجاد دیپلماسی محیط زیست  با محوریت کشورهای همسایه. همسو و مسلمان بود،  تصمیم گرفته شد که دیپلماسی محیط زیست که مشترکات تمام مردم جهان است و سیاست نمی‌تواند وارد موضوع شود شکل گیرد.

وی افزود: با توجه به فرمایشات رئیس جمهور تصمیم گرفته شد ابتدا نشست منطقه‌ای کشورهای همسایه تحت عنوان نشست منطقه‌ای محیط زیست  کشورهای همسایه  در 21 تیر سال 1401 برگزار شود  که پس از 9 ماه رایزنی این اتفاق بزرگ افتاد و 11 کشور حضور یافتند و بیانیه بسیار مناسبی صادر شد.

به گفته معاون رئیس جمهور کشورها با توجه به مسائل مطرح شده به این نتیجه رسیدند که یک مشکل مشترک تمام کشورها را درگیر می‌کند. در این بیانیه موضوع ایجاد صندوق منطقه‌ای محیط زیست، سازمان منطقه‌ای محیط زیست و دبیرخانه منطقه‌ای محیط زیست مطرح شد.

وی افزود: با ادامه این رایزنی‌ها مجمع عمومی سازمان ملل تشکیل و گزارش این نشست در آنجا مطرح شد. مجمع عمومی از ایران تقدیر کرد و از کشور جمهوری اسلامی ایران درخواست کرد که میزبان یک اجلاس بین المللی با همکاری سازمان ملل باشد.

رئیس سازمان محیط زیست ادامه داد: این اجلاس به معنای سرگرمی نبود و همچنان مراودات ادامه داشت،  دیگر تنها بحث تفاهمنامه در میان نبود و باید خروجی کارها با رفع مشکلات  همراه می‌شد. کشورهای همسایه با مسائلی همچون تغییر دولت و جنگ‌های داخلی و بین‌المللی درگیر بودند که  این امر سرعت انجام کارها را کاهش می‌داد اما رایزنی‌ها به قدری خوب پیش رفت که قبل از برگزاری این اجلاس عملیات میدانی به نوعی آغاز شد.

 وی افزود: دستاورد نهایی این است که مردم شاهد کاهش گرد و غبار در کشور باشند  و آسمان کشورشان از رنگ خاکستری به رنگ آبی تغییر یابد. وقتی که کشور عراق را به عنوان اولویت‌های خود در رایزنی‌های بین‌المللی  قرار می‌دهیم،  به این دلیل است که چهار کانون منشأ گرد و غبار تاثیرگذار بر ایران در کشور عراق قرار دارد.

سلاجقه ادامه داد: به این نتیجه رسیدیم که در چهار استان کشور عراق  و دو استان ایلام و خوزستان به صورت آزمایشی اقدامات اجرایی آغاز شود.  اما نکته قابل توجه این است که مسائل محیط زیستی یک ساله و یک شبه حل نمی‌شوند  چرا که در یک بازه زمانی طولانی این مشکلات ایجاد شده است و اگر به صورت مستمر و طولانی مدت شرایط را کنترل کنیم  و با تغییر دولت نحوه مدیریت نیز تغییر نکند، می‌توانیم این معضلات را کاهش دهیم.

وی افزود: کشور ایران با توجه به اینکه در منطقه خشک و نیمه خشک قرار دارد حتی در شرایط آب و هوایی نرمال نیز، واجد گرد و غبار بوده است. مردم کشور ما با این شرایط سازگار شده‌اند.

معاون رئیس جمهور ادامه داد: به طور مثال وقتی به استان‌های سیستان و بلوچستان، یزد، سمنان، کرمان، استان‌های جنوب شرق و جنوب غرب کشور  نگاه کنیم متوجه می‌شویم که این پدیده با کشور ما همیشه عجین بوده است.

وی تصریح کرد: در سال‌های اخیر با توجه به شرایط تغییر اقلیم  و خشکسالی این شرایط تشدید شده است و تعداد و تداوم زمانی این خشکسالی‌ها نیز افزایش یافته  و موجب شده است که مناطق برداشت گرد و غبار در کشور نیز بیشتر شود.

سلاجقه ادامه داد: به دلیل وجود این مسائل در کشور با کشورهای همسایه وارد مراوداتی شدیم تا در بازه زمانی مشخصی، بتوانیم این مشکل را حل کنیم در این راستا با کشور عراق صحبت کردیم و قرار شد که بعد از اجلاس تیم گزارشی مجدداً به این کشور اعزام شوند.

وی افزود: با کشورهای دیگر نیز باید وارد مذاکره شویم. البته که امروز این اتفاق افتاد و با کشور عربستان سعودی برای اولین بار وارد مذاکره شدیم. کشور مصر و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز در این اجلاس حضور فعالی داشتند.

رئیس سازمان محیط زیست تصریح کرد: امروز بیش از 50 کشور  و 15 نهاد بین‌المللی در این اجلاس حضور داشتند. یکی از اهداف این  اجلاس این بود که کشورهای بین‌المللی و سازمان ملل متحد به وظایف خود آگاه شوند و به آن‌ها عمل کنند، در واقع ما سعی داریم تا سازمان ملل متحد را نسبت به وظایف خود آگاه کنیم چرا که ما جزو موسسین در سایر بخش‌های این سازمان هستیم و همواره حضور فعالی داشته‌ایم.

وی افزود:  متاسفانه هر وقت با سازمان ملل بحث  همکاری به میان می‌آید به تحریم‌ها اشاره می‌کنند اما نباید این گونه باشد. اما خوشبختانه یک همگرایی در میان کشورها و یک هدف مشترک به وجود آمده است و همه کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که این معضل تنها با همکاری و مشارکت رفع می‌شود.

سلاجقه ادامه داد:  این اجلاس در شرایطی که ایران تحریم‌های شدیدی را متحمل می‌شود بی‌سابقه است، بر همین موضوع به لحاظ سیاسی و امنیتی بسیار بی‌سابقه است که 50 کشور به میزبانی ایران در این اجلاس شرکت کنند.

وی درباره نکته‌ای که تمام کشورها باید آن را اولویت خود قرار دهند اظهار کرد: همانطور که رئیس جمهور نیز فرمودند باید پشت تمامی سخن‌ها یک ضمانت اجرایی وجود داشته باشد  و این ضمانت اجرایی تنها زمانی می‌تواند وجود داشته باشد که در قطعنامه‌های سازمان ملل متحد  جای خود را پیدا کند.

معاون رئیس جمهور ادامه داد: بحث ما در بیانیه نهایی پیشنهاد ایجاد کنوانسیون است  و در صورتی که کنوانسیون شکل گیرد تمام اقدامات به مرحله اجرایی خواهد رسید.

وی تاکید کرد: تمام مولفه‌های محیط زیستی کشور را می‌توان با کشورهای دیگر در میان گذاشت و به صورت مشارکتی برای آن‌ها اقدامات اجرایی انجام داد و این ظرفیت در قالب اجلاس در حال ایجاد است.

سلاجقه ادامه داد: ایران به لحاظ اقلیمی در شرایط حدی قرار دارد که یا شرایط خشکسالی و یا سیلاب را تجربه می‌کند  و حد وسط ندارد. اما با وجود این شرایط برگزاری اجلاس بین المللی می‌تواند باعث شود که ایران در زمینه ایجاد گفتمان مشترک با کشورهای دیگر پیشرو باشد.

 وی افزود: با وجود این اقدامات امیدواریم که خداوند نعمت باران را بر کشور فرو ریزد و بارش‌های مناسبی داشته باشیم.

رئیس سازمان محیط زیست درباره بودجه تخصیص یافته برای اقدامات مقابله با طوفان‌های ماسه و گرد و غبار اظهار کرد: سازمان محیط زیست یک نهاد حاکمیتی و نظارتی است اما ما تلاش می‌کنیم که همگرایی و مشارکت کشورها را جذب  و دستگاه‌های مسئول و درون کشور دعوت و همکاری کنیم تا اعتبارات دستگاه‌های درون کشوری به محیط زیست اختصاص یابد چرا که سازمان حفاظت محیط زیست یک سازمان نظارت حاکمیتی است.

سلاجقه در پایان تصریح کرد: این دولت مردمی و انقلابی شبانه روز  در تلاش است  تا بتواند مشکلات و ناراحتی‌ها را رفع کند اما مسئله محیط زیست یک مسئله اقلیمی است که وابسته به تغییرات اقلیمی است حل معضلات و مشکلات آن به زمان نیاز دارد.