راه ترقی

آخرين مطالب

احساسات زنانه در اشعار پروین فرهنگ و هنر

احساسات زنانه در اشعار پروین
  بزرگنمايي:

راه ترقی- پروین اعتصامی شاعره نام آشنای ایرانی، زمانی که دیوان ارزشمندش را ورق می زنیم و با عناوین اشعارش روبرو می شویم همه حکایت از مضامین انسان دوستانه دارند. بی شک در مقام یک شاعره زن وظیفه اش را به درستی انجام داده است. اما، نکته ای که وجود دارد بی لطفی برخی از محققین شعر و ادبیات است که شعر سرایی پروین را مردانه می دانند.

در پاسخ به این افراد باید گفت: در هر دوره ای شرایط اجتماعی، فرهنگی و... تاثیراتی بر روی ادبیات و شاعران داشته است و قطعا این شرایط بر پروین و اشعار او نیز تاثیر گذاشته است. پروین در دوره ای زندگی می کرد که جامعه مردسالار بود و در آن شرایط اجتماعی و فرهنگی نباید از پروین انتظار داشت که احساسات و مضامین زنانه را صراحتاً در اشعارش بیاورد. اما با این وجود اشعاری در دیوانش یافت می شود که احساسات زنانه در آن موج می زند.

منظور اشعاری نیست که به دفاع از حقوق زنان پرداخته است، زیرا این نمونه ها صراحتاً در اشعارش یافت می شود بلکه منظورم در این جا احساسات دخترانه و زنانه ای است که در اشعارش وجود دارد. مثال بارز آن شعر تیره بخت است که درباره دخترکی است که مادرش را از دست داده است و از دست نامادریش به ستوه آمده است. زمانی که با ابیات این شعر روبرو می شویم به خوبی نشان می دهد که این ابیات و الفاظ فقط می تواند حاصل احساسات یک شاعر زن باشد.

نگاه ریزبینانه شاعر به تفاوت هایی که نامادری دخترک در حق او و فرزندان خودش قائل شده است، حس ظریفی که دخترک در آن موقعیت ها داشته است، احساس حمایت و نیاز به مادر در آن لحظات توسط دخترک.

زمانی که با ابیات شعر «تیره بخت» روبرو می شویم به خوبی نشان می دهد که این ابیات و الفاظ فقط می تواند حاصل احساسات یک شاعر زن باشد

سوخت انگشت من از آتش و آب او به انگشت خود انگشتر کرد

دختر خویش به مکتب، بسپرد نام من کودن و بی مشعر کرد

به سخن گفتن من خرده گرفت روز و شب در دل من نشتر کرد

هر چه من خسته و کاهیده شدم او جفا و ستم افزونتر کرد

آیا این ابیات نشانه ای جز این دارد که فقط یک شاعر زن میتواند این احساسات را در اشعارش بیاورد؟

و یا در شعر تهیدست، آنگاه که شاعر زخم فقر را با درد بی مادری گره می زند و چه زیبا این ترکیب را به خواننده نشان می دهد:

نیستید آگه از این زخم، از آنک مار ادبار شما را نگزید

درزی مفلس و منعم نه یکی ست فقر، از بهر من این جامه برید

مادرم دست بشست از هستی دست شفقت بر سر من نکشید

شانه ی موی من، انگشت من است هیچ کس شانه برایم نخرید

شعر تعزیت پدر، شعر بسیار پر احساس و مشهور پروین برای پدرش است، زمانی که با این شعر همراه می شویم می توان احساس یک دختر به پدرش، ناراحتی یک دختر در غم از دست دادن پدرش و رابطه قوی آنها را باهم دید و جز اینکه این شعر را یک زن و قطعا پروین سروده چه برداشتی می توان داشت؟

رفتی و روز مرا تیره تر از شب کردی بی تو در ظلمتم ای دیده نورانی من

متناسب با روزگار آن زمان، بعد از فقدان پدر قطعا نگرانی هایی برای پروین و زندگیش بوجود آمده بود و چقدر پر احساس و حزن برانگیز پروین این حس فقدان پدر را آورده است:

احساسات به عاریت گذاشته شده در اشعار توسط پروین اعتصامی را باید با دقت زیاد در نوع انتخاب واژگان و دلالت های آنها برای رساندن احساس شاعر پی برد

گنج خود خواندی ام و رفتی و بگذاشتی ام ای عجب! بعد تو با کیست نگهبانی من

در شعر لطف حق ، پروین این بار احساسات یک مادر را برای آینده نامعلوم فرزندش به درستی بیان و ترسیم میکند

مادر موسی، چو موسی را به نیل در فکند، از گفته ربّ جلیل

خود ز ساحل کرد با حسرت نگاه گفت کای فرزند خرد بی گناه!

گر فراموشت کند لطف خدای چون رهی زین کشتی بی ناخدای؟

گر نیارد ایزد پاکت به یاد آب، خاکت را دهد ناگه به باد

پروین در این جا آن احساس نگرانی و اضطراب و تشویش که مادر حضرت موسی در هنگام دور کردن فرزندش از خود داشته را به خوبی بیان می کند و خواننده را از این حس مادرانه آگاه می کند.

این ها فقط نمونه هایی کوچک از این احساسات زنانه و دخترانه است که در اشعار پروین اعتصامی یافت میشود، و این احساسات به عاریت گذاشته شده در اشعار توسط پروین اعتصامی را باید با دقت زیاد در نوع انتخاب واژگان و دلالت های آنها برای رساندن احساس شاعر پی برد. پس اینکه اشعار پروین را مردانه بدانیم ناشی از عدم آگاهی ما به اشعار وی و درک نکردن احساسات این شاعره گرانقدر است.

لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/784177/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

مترو پرند افتتاح شد

سرفاصله حرکت قطارها در ایستگاه مترو پرند/ مطالعات برای احداث متروی غرب استان تهران و پردیس در دست انجام است

سرفاصله حرکت قطارها در ایستگاه پرند/ طول خطوط متروی تهران در دو سال گذشته 46 کیلومتر افزایش یافت

مادر شهیدان والامقام «زندیه» به لقاءالله پیوست

همایش پیروان ولایت بسیج بنیاد شهید و امور ایثارگران استان همدان برگزار شد

برگزاری یادواره شهدای عملیات بستان در شهر بادوله شهرستان دشتی با حضور نماینده ولی فقیه در استان

ورزشکاران و جانبازان نخاعی استان گلستان تقدیر شدند

پیکر مطهر هشت شهید تازه تفحص مدافع حرم در مشهد تشییع شد

ظرفیت مادران و همسران شهدا در امر عفاف و حجاب جاذبه ایجاد می‌کند

طرح من شهردارم 2 در منطقه یک آغاز شد

منطقه 11 موفق به کسب مقام برتر در طرح‌های مسجدمحوری بانوان شد

آغاز پذیرش مسافر در ایستگاه مترو پرند از فردا

تکمیل مترو پرند در مدت کوتاه حاصل کار و تفکر جهادی است

پرونده طولانی‌ترین خط مترو کشور بسته شد/ احتمال واگذاری پروژه مترو ورامین به شهرداری تهران

بسیج، بازوی قوی نظام در روزهای سخت است

بنیاد نقش نظارتی در اجرای قوانین حوزه ایثارگران دارد

وزیر کشور: نمی‌توانیم در اختیارات هیات‌های نظارت دخالت کنیم

انتظار 18 ساله مردم به سر آمد

صادق‌الوعد بودن دولت برای مردم نشاط ایجاد می‌کند

4 هزار و 380 واحد مسکن مهر در شهر جدید پرند به بهره‌برداری رسید

مدیر تیم‌های ملی کاراته معرفی شد

آیا می‌توان از سیاهچاله به عنوان منبع انرژی اتمی استفاده کرد؟

از عوامل اجرایی ساخت ایستگاه متروی پرند تقدیر شد

مجلس یازدهم و تلاش‌ برای ارتقاء جایگاه ایثارگران

پیام تسلیت رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در پی درگذشت پدر شهیدان والامقام «فرهاد»

برق مانند مایع در فلزات عجیب جریان می‌یابد

پرواز 9 شرکت هواپیمایی از پایانه جدید فرودگاهی کیش

تهیه و تدوین خط مشی عمومی حوزه اجتماعی و فرهنگی کیش

آشنایی با یک دنیای باشکوه

اصلاح ساختار مدیریتی؛ مهمترین گام برای رفع ناترازی صندوق‌ها/مصوبه‌ای با ابهامات زیاد

«ناترازی» گاز و بنزین نتیجه سرمایه‌گذاری نکردن دولت‌های گذشته است

باقری: ایران شریک قابل اتکای آفریقا در برقراری امنیت پایدار است

مترو پرند با همت شهرداری تهران، قرارگاه خاتم و استانداری تهران احداث شد

ادای احترام فرمانده مرکز مقاومت بسیج بنیاد شهید و امور ایثارگران به مقام شامخ شهدای همدان

متروی تهران پس از 18 سال به پرند رسید/ زاکانی: شهرداری برای تکمیل پروژه 800 میلیارد تومان هزینه کرد

از همه مسئولان می‌خواهم برای امیدواری مردم و تکمیل پروژه‌های ناتمام تلاش کنند/ تقدیر از شهرداری تهران برای توسعه مترو

مترو پرند برای یک هفته رایگان شد

چرا بازار خودرو در پاییز امسال آرام است؟

رفع ایرادات شورای نگهبان به قانون عفاف و حجاب، شاید سال آینده/ لایحه بودجه در اولویت است

حضور روحانی در انتخابات خبرگان بازی برد-برد است؛ چه صلاحیتش تایید شود چه نشود

رکورد تازه برای وزن نوزاد متولدشده در مشهد؛ گفت وگو با پزشکی که نوزاد 7کیلویی را به دنیا آورد

عصبانیت شدید حسین شریعتمداری از عدم تصویب نهایی قانون عفاف و حجاب /زنان و دختران به حال خود رها شده اند

استقبال 27 میلیون نفر از طرح کالابرگ الکترونیکی/ پنجره واحد حمایتی در کشور به بهره‌برداری می‌رسد/ افزایش سن بازنشستگی در راستای پایداری صندوق‌هاست

پدر شهیدان والامقام «فرهاد» آسمانی شد

اولین سمپوزیوم بین‌المللی PTSD مزمن در جانبازان برگزار شد

انعقاد 22 قرارداد فناورانه به ارزش 800 میلیارد تومان در هلدینگ صنایع عمومی شستا

مدیریّت شهری شهروندان اوتیسمی را خانواده خود می‌داند

جلسه حل مشکلات جامعه شاهد و ایثارگر با حضور استاندار و مدیرکل بنیاد بوشهر

ذره‌بین| آغاز به کار پروژه احداث خانه کشتی شهدای شمیران نو در منطقه 4

اجرای عملیات لوله‌گذاری آبرسانی فضای سبز در برخی بوستان‌های منطقه 5