راه ترقی - هم میهن / «تجلی روح ملی در بندرعباس» عنوان یادداشت روز در روزنامه به قلم است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
حادثه دلخراش بندرعباس روحیه جمعی ایرانیان را به نحو بی‌سابقه‌ای به رخ کشید و نشان داد که یک ملت چگونه می‌تواند در برابر چنین حوادثی، واکنش مثبت و جمعی موثری نشان دهد.
متاسفانه در کنار تلفات جانی که از سوی پزشکی قانونی اعلام شده است، نابینایی مصدومان نیز از عوارض مهم این انفجار بود که گزارش امروز صفحات اجتماعی «هم‌میهن» درباره این مصدومین است.
بازار
![]()
به‌طور طبیعی، خواننده بر تلفات و مصدومیت‌های این حادثه متمرکز می‌شوند که درست هم هست؛ ولی شاید از خدمات بهداشتی و درمانی که از اولین لحظه اطلاع از وقوع حادثه، داده شده، اطلاع چندانی نداشته باشند. خدماتی که بیانگر قدرت بخش درمانی کشور و از آن مهمتر آمادگی تمامی نیروهای این بخش برای فعالیت داوطلبانه و فوق طاقت برای درمان هموطنان آسیب‌دیده است.
این حادثه برخلاف شرایط اضطراری جنگی بود. در شرایط جنگی، همه به‌طور عادی در آماده‌باش نسبی هستند و تا حدود زیادی آمادگی‌های لازم را دارند؛ ولی این حادثه از یک جهت کاملاً غیرمنتظره و از سوی دیگر، حجم مصدومین بسیار بالا بود. سر جمع 1566 که 201نفرشان خانم بودند، در مدت کوتاهی برای درمان به بیمارستان‌ها آورده شدند.
این رقم برای شهری چون بندرعباس بسیار زیاد است. بلافاصله 50آمبولانس در مرحله اول به محل اعزام می‌شوند و بیش از 500پرستار و حدود 50جراح از سطح شهر استان فراخوان و فوری در بیمارستان‌ها مشغول به کار می‌شوند. در مجموع، تا پایان هفته 2750نفر از پرسنل درمانی درگیر این عملیات شدند.
بلافاصله 200تخت در تهران و 120تخت در شیراز و تعدادی نیز در کرمان و بوشهر خالی و در آماده‌باش کامل قرار می‌گیرند. فوری با هواپیما تجهیزاتی که در ادامه به اندازه تجهیزات دو بیمارستان می‌شود، برای دانشگاه علوم پزشکی استان ارسال می‌شود.
همان روز اول هیئت‌هایی از تهران و برخی مراکز استان با امکانات دولتی و داوطلبی برای کمک به منطقه وارد می‌شوند. اغلب کادر درمان تا سه شبانه‌روز با حداقل استراحت کار می‌کنند.
هیچ کمبود جدی دارویی و تجهیزاتی وجود نداشته است. بیمارستان‌های خصوصی شهر به‌صورت رایگان اقدام به درمان بیش از صد مصدوم می‌کنند.
بیمارستان‌های نظامی تمام‌قد خدمات کامل را به بیماران و همراهان آنان ارائه می‌دهند. از تعداد کل مصدومین فقط 5نفر فوت کردند و بقیه درمان شدند و اکنون فقط حدود 25نفرشان در بیمارستان باقی مانده‌اند.
اغلب فوتی‌ها در صحنه جان باختند و به بیمارستان منتقل نشدند که آخرین آمار رسمی آن 57نفر با مفقودین اعلام شده است. علی‌رغم آنکه آزمایش نشان از بی‌خطری گازهای متصاعدشده را می‌داد، ولی تعداد زیادی ماسک در مناطقی که در معرض باد گازهای ناشی از سوخت بودند فرستاده می‌شود. اغلب این امور فقط طی 8ساعت اول انجام شد.
حضور مقامات دولتی به‌ویژه آقایان رئیس‌جمهور و وزیر کشور و مقامات درمانی و... اثر خوبی بر عملکرد مدیران منطقه گذاشت. داوطلب برای دادن خون بسیار زیاد بود. هماهنگی خودجوش در محل فراتر از کاردانی دست‌اندرکاران و محصول نظمی خودانگیخته و عقلانی بود و نشان از تسلط بر روند امور می‌کرد.
مسئله مهم امروز ما خطری است که این روح ملی را تهدید می‌کند. بروز روح ملی، احساس هویت و همبستگی ملی در حوادث ناگوار اجتماعی (مانند جنگ‌ها، بلایای طبیعی، حملات تروریستی یا بحران‌های سیاسی)، پدیده شناخته‌شده‌ای است و در کوتاه‌مدت باعث تقویت روح ملی می‌شوند.
این پدیده به «اثر گردهمایی حول پرچم» معروف است که در آن مردم در مواجهه با تهدیدات خارجی یا داخلی، برای حفظ انسجام ملی، حول ارزش‌های مشترک جمع می‌شوند.
اگر حکومت یا نهادهای اجتماعی نتوانند به‌درستی با حوادث ناگوار برخورد کنند، ممکن است روح ملی در ادامه به‌جای تقویت، تضعیف شود. نکته مهم اینکه روح ملی در کوتاه‌مدت و در واکنش به بحران تقویت می‌شود، ولی اگر بحران ادامه یابد یا دولت‌ها نتوانند اعتماد عمومی را جلب کنند، ممکن است روح ملی تضعیف شود.
بنابراین، انتظار می‌رود که در ادامه چند کار انجام شود. اول، تعیین تکلیف وضعیت مصدومین و خسارت‌دیدگان جسمی و مالی است که خوشبختانه برخی از آنها انجام شده است.
دوم و مهمتر، ارائه گزارش دقیق از روند رسیدگی به علل بروز این حادثه است. اگر این دو کار به‌صورت دقیق انجام شود، می‌توان امیدوار بود که بخشی از خسارات سنگین اجتماعی این حادثه، جبران شده است و روح ملی نیز تقویت‌شده باقی خواهد ماند. درغیراین‌صورت، شاهد تضعیف این روحیه خواهیم بود. چنین مباد.