راه ترقی - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
یک مقام آمریکایی به واشنگتنپست گفت، ایالات متحده به قطر گفته است که اگر حماس به رد آتشبس با اسرائیل ادامه دهد، باید آنها را اخراج کند. به گفته این مقام مسوول که مانند دیگرانی که برای این گزارش مصاحبه کردند، به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه این پیام را در ماه آوریل محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، به نخستوزیر قطر ارائه کرد. سه دیپلمات آشنا به این وضعیت گفتند که مقامات قطر که از سال2012 به درخواست آمریکا میزبان رهبری سیاسی حماس بوده است، از ماهها پیش چنین درخواستی را پیش بینی کرده بودند، اما انتظارات در هفتههای اخیر در بحبوحه افزایش ناامیدی از بنبست طولانی مدت در توافق آتشبس، شدیدتر شده است.
یکی از دیپلماتها گفت که مقامات قطری به مقامات حماس -از جمله اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی این گروه که در دوحه، پایتخت قطر زندگی میکند- توصیه کردهاند که در صورت نیاز به ترک، یک طرح پشتیبان برای اقامت طراحی خواهند کرد. برخی از مقامات منطقهای و تحلیلگران هشدار میدهند که بسته شدن دفتر سیاسی حماس در دوحه، تلاشها برای برقراری ارتباط را پیچیدهتر میکند؛ بهویژه اینکه هماکنون اسرای اسرائیلی در دست نیروهای حماس هستند. بلینکن از نقش قطر در میانجیگری مذاکرات با حماس تشکر کرده و مسوولیت پذیرفتن پیشنهاد اخیر را کاملا متوجه حماس کرده است. بلینکن روز چهارشنبه در تلآویو مدعی شد: «ما مصمم به آتشبسی هستیم که اسرا را بازگرداند؛ اما تنها دلیلی که محقق نمیشود، حماس است.»
او ادامه داد: «پیشنهادی روی میز وجود دارد و همانطور که گفتیم: بدون تاخیر، بدون بهانه به دنبال اجرای آن هستیم.»رویترز روز جمعه گزارش داد که انتظار میرود هیاتی از حماس در آخر هفته از قاهره بازدید کند تا احتمالا بهصورت کتبی به پیشنهاد اخیر اسرائیل پاسخ دهد. پس از توقف کوتاهمدت درگیری در ماه نوامبر که طی آن 105اسیر اسرائیلی با 240اسیر فلسطینی در اسرائیل مبادله شدند، حماس از آزادی دیگر اسرا خودداری کرد، مگر اینکه اسرائیل با «آتشبس جامع» موافقت کند.
اسرائیل قول داده است که جنگ در غزه تا زمانی که حماس از نظر نظامی شکست نخورد، پایان نخواهد یافت. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل هفته گذشته گفت که نیروهای اسرائیلی به آخرین پایگاه این گروه در رفح حمله خواهند کرد؛ با توافق یا بدون توافق. با طولانی شدن مذاکرات، مقامات آمریکایی نسبت به حماس بیتابتر شدهاند و قطر به هدف محبوبیت فزاینده برای سیاستمداران آمریکایی تبدیل شده است؛ از سناتور جمهوریخواه تام کاتن گرفته تا استنی اچ هویر، نماینده دموکرات که اخیرا گفته است ایالات متحده باید روابط خود با قطر را مجددا مورد ارزیابی قرار دهد، اگر به حماس برای دستیابی به توافق فشار وارد نکند. دیگر قانونگذاران آمریکایی از دولت بایدن خواستهاند که قطر را مجبور کند که بهطور کامل روابط خود را با این گروه قطع کند.
این در حالی است که کاخ سفید و وزارت امور خارجه و همچنین ویلیام جی.برنز، مدیر سیا میگویند قطر، یک شریک امنیتی کلیدی بوده که میزبان پایگاه نظامی بزرگ ایالات متحده است و مصر، دیگر مذاکرهکننده اصلی با حماس را تشویق کردهاند که به حماس فشار وارد کند. اما هر دو کشور نمیتوانند کارهای زیادی انجام دهند؛ زیرا جناحهای نظامی و سیاسی حماس از هم متمایز هستند و هر تصمیم نهایی درباره توافق بر عهده یحیی سنوار، رهبر ارشد نظامی است. یک منبع به واشنگتنپست گفت: «مشکل این است که افراد تصمیمگیرنده در غزه هستند و برایشان اهمیتی ندارد که دفتر سیاسی کجا قرار دارد.» پاتریک تروس، سفیر سابق ایالات متحده در قطر میگوید که اخراج حماس از قطر برای کاخ سفید «کابوس» خواهد بود و در واقع راه را بر هرگونه گفتوگوی آینده میبندد.