چاپ

راه ترقی - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
انفجار تروریستی در مسجدی در جنوب افغانستان باعث شد دست‌کم 35 نفر شهید و 68 نفر زخمی شوند.
مقام‌های رسمی افغانستان می‌گویند این انفجار در منطقه قندهار و در مسجدی به نام «امام‌بارگاه فاطمیه» که متعلق به شیعیان بود اتفاق افتاده و در پی آن بیش از صد نفر کشته و زخمی شده‌اند. سعید خوستی، سخنگوی وزارت کشور طالبان روز جمعه در این باره در توییتر نوشت: «مایه ناراحتی است که متوجه شدیم یک انفجار در مسجد برادران شیعه‌مان واقع در منطقه اول شهر قندهار اتفاق افتاده و طی آن تعدادی از هموطنان‌مان مجروح شده و به شهادت رسیده‌اند.» او همچنین اعلام کرد که نیروهای ویژه طالبان برای بررسی صحنه انفجار و تحقیقات بیشتر به منطقه اعزام شده‌اند.
روایت‌های متفاوتی از تعداد و محل انفجار بمب‌ها وجود دارد. یک شاهد به خبرنگار خبرگزاری فرانسه گفته که او صدای سه انفجار را شنیده است. به گفته این شاهد، انفجار اول جلوی در مسجد، انفجار دوم در بخش جنوبی آن و انفجار سوم در محلی که نمازگزاران وضو می‌گرفتند اتفاق افتاده است. یک شاهد دیگر به نام مرتضی، به خبرنگار آسوشیتدپرس گفته این حادثه حاصل حمله چهار مهاجم انتحاری به مسجد است که به خود بمب و مواد انفجاری بسته بودند. او می‌گوید دو مهاجم انتحاری خود را جلوی در مسجد منفجر کردند و دو مهاجم دیگر فرصت یافتند خود را به نمازگزاران رسانده و در میان آنها خودشان را منفجر کنند. منابع بیمارستانی نیز به الجزیره گفته‌اند «تعداد زخمی‌هایی که به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند مرتبا رو به افزایش است و بیم آن می‌رود که تلفات واقعی بسیار بیشتر از آماری باشد که تاکنون اعلام شده است.»
هنوز هیچ گروهی مسوولیت حمله تروریستی اخیر را برعهده نگرفته اما تحلیلگران معتقدند وقوع این حادثه در قندهار که یکی از اصلی‌ترین پایگاه‌های قدرت و نفوذ طالبان است پیام مشخصی برای طالب‌ها دارد و می‌خواهد به آنها ثابت کند «هیچ منطقه‌ای امن نخواهد بود.» تداوم این انفجارهای تروریستی باعث خواهد شد مساله امنیت که همواره یکی از برگ‌های برنده اصلی طالبان در افغانستان به شمار می‌رفت و این گروه ادعا می‌کرد که هیچ‌کس جز آنها قادر به تامین امنیت در کشور نیست، از دستان طالبان خارج شود. روز جمعه هفته گذشته هم در یک حمله انتحاری در داخل یک مسجد در استان قندوز 46 نفر از مسلمانان شیعه کشته و بیش از 143 نفر زخمی شدند و یکی از گروه‌های وابسته به دولت اسلامی خراسان (داعش افغانستان) رسما مسوولیت حمله را برعهده گرفت.
مقام‌های دولت طالبان وعده داده‌اند به زودی با عوامل حمله انتحاری اخیر برخورد خواهند کرد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی دولت طالبان روز گذشته در توییتی پیرامون این حادثه نوشت: «امارت اسلامی انفجار بر مردم ملکی در یک مسجد در قندهار را نکوهش می‌کند، آن را جنایت بزرگ می‌داند و به نیروهای امنیتی دستور می‌دهد که عاملین همچون حوادث را به‌زودی دستگیر نمایند و به پنجه شریعت بسپارند. همچنان امارت اسلامی با خانواده‌های قربانیان این حادثه تاثرات عمیق خود را ابراز می‌دارد.»
روز گذشته، سفارت ایران در کابل ضمن محکوم کردن حمله انتحاری به مسجدی در قندهار از طالبان خواست که عاملان این حادثه را شناسایی و بسزای اعمال خود برساند.
بسیاری از فعالان افغانستانی در فضای مجازی طالبان را متهم به همکاری با داعش افغانستان به منظور دستیابی به اهدافی نظیر ضربه زدن به شیعیان می‌کنند. به گزارش «اعتماد»، داعش خراسان در اصل در سال 2014 میلادی ایجاد شد. آغاز عملیات‌های رسمی این گروه تروریستی در منطقه افغانستان-پاکستان به اوایل سال 2015 میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان با فاصله کوتاهی از اعلام رسمی فعالیت داعش، موج بزرگی از حملات خونبار علیه شهروندان عادی در کابل، برخی دیگر از مناطق افغانستان همچنین بلوچستان پاکستان صورت گرفت، نیروهای امنیتی دولتی و ارتش افغانستان و افراد و مواضع نیروهای غربی نیز بخش دیگری از اهداف دولت اسلامی خراسان بودند.
در آن زمان کارزار ضدتروریستی بزرگی علیه داعش به راه افتاد و ضربات متعددی بر این گروه تروریستی در افغانستان و پاکستان وارد آمد که تا حد زیادی باعث تحلیل رفتن توان عملیاتی ISK در سال 2019 شد. براساس داده‌هایی که پیرامون حملات صورت گرفته از سوی این گروه وجود دارد، حجم عملیات‌های داعش پس از حملات کارزار ضدتروریستی به‌شدت کاهش یافت و توان مالی این گروه تا حد زیادی از بین رفت اما به‌رغم تمام این ضربات دولت اسلامی خراسان همچنان پابرجاست و به فعالیت خود در افغانستان و بخش‌هایی از پاکستان ادامه می‌دهد. از میانه سال 2020 تغییرات زیادی در ساختار داعش افغانستان اتفاق افتاد. فردی به نام شهاب المهاجر از سوی مرکزیت داعش به عنوان «امیر» دولت اسلامی خراسان (ISK) انتخاب شد. او تمرکز اقدامات نظامی داعش را روی حمله به مناطق بسیار حساسیت‌برانگیز نظیر بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، مساجد و مدارس گذاشته تا به این وسیله صدای گروه تروریستی داعش را بلندتر از همیشه به گوش جهانیان برساند و با عملیات اواخر ماه آگوست در فرودگاه کابل نیز نشان داد توانایی بالایی هم در این زمینه دارد. با خروج نظامیان امریکایی از افغانستان کارشناسان تحلیل‌های متفاوتی پیرامون رقابت‌های میدانی در آینده این کشور دارند. گروهی از کارشناسان بر این باورند که در پی این خروج، رقابت میان طالبان و داعش شدت می‌گیرد و آنها در مقابل یکدیگر می‌ایستند. در مقابل این نگاه، برخی کارشناسان معتقدند داعش به‌رغم اختلافات ظاهری با طالبان، در برخی موارد در ازای دریافت اجازه برای سکونت در یک شهر یا تامین منابع مالی و دریافت تجهیزات با این گروه همکاری کرده و در مسیر منافع آنها گام برداشته است.