چاپ

راه ترقی - فرهیختگان /متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
با نزدیک شدن به تاریخ سومین اجلاسیه سالانه مجلس شورای اسلامی فعالیت میان برخی نمایندگان برای حضور در هیات‌رئیسه مجلس و ریاست پارلمان از روزهای قبل آغاز شده است.
رقابت نمایندگان برای حضور در هیات‌رئیسه می‌تواند به پویایی مجلس و افزایش کارآمدی آن در آینده کمک شایانی کند، به همین جهت باید از کاندیداتوری چهره‌‌های مختلف با سلایق گوناگون استقبال کرد. اما جدا از این گزاره در گزارش امروز «فرهیختگان» قصد داریم به تحلیل دقیق‌تر آرایش سیاسی مجلس در انتخابات آتی هیات‌رئیسه در اجلاسیه سوم بپردازیم. از میان نمایندگان تاکنون الیاس نادران، نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون اقتصادی به‌همراه فریدون عباسی، نماینده مردم کازرون و عضو کمیسیون برای رقابت بر سر ریاست بر قوه مقننه اعلام کاندیداتوری کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود در روزهای آتی اسامی چهره‌های بیشتری ازجمله محمدباقر قالیباف، رئیس کنونی مجلس نیز به این لیست افزوده شود.
در انتخابات پیش‌رو بعد از واکنش‌های منفی‌ای که افکار عمومی جامعه نسبت به سفر خانواده قالیباف به ترکیه داشتند، تعدادی از نمایندگان مخالف قالیباف با محوریت جبهه پایداری جدی‌تر از قبل به‌دنبال رقابت با او و حامیانش بر سر ریاست بر قوه مقننه هستند. در این رقابت جبهه پایداری تاکنون گزینه‌ای برای کاندیداتوری ریاست مجلس معرفی نکرده و بعید است از میان چهره‌های شناخته‌شده این حزب، کسی در روزهای آتی کاندیدا شود، اما اشتراک دیدگاه جبهه پایداری با افرادی چون الیاس نادران بر سر مخالفت با شیوه ریاست قالیباف در مجلس می‌تواند آنها را به هم نزدیک کند. بنابراین بعید نیست در آینده شاهد حمایت جبهه پایداری و سایر منتقدان قالیباف در مجلس از ریاست نادران بر قوه مقننه باشیم.
با وجود این صف‌آرایی اگر شرایط مجلس در روزهای آتی به همین منوال کنونی ادامه پیدا کند، در انتخابات پیش‌روی هیات‌رئیسه هم با توجه به جو حاکم بر نمایندگان، رقابت میان قالیباف و نادران یا رقابت سایر گزینه‌ها با قالیباف دوئلی جدی که بتواند موجب شکست رئیس کنونی مجلس شود، نخواهد بود. اما با وجود این، منتقدان قالیباف با محوریت جبهه پایداری ترجیح می‌دهند با او بر سر ریاست مجلس وارد رقابت شوند، در اتخاذ چنین رویکردی از سوی این طیف از نمایندگان دو نکته مهم به ذهن می‌رسد؛ نخست هرگونه رقابت با قالیباف از سوی هر طیفی که باشد موجب ریخته شدن رای وی برای ریاست مجلس خواهد شد و همین موضوع از اقتدار قالیباف در مجلس برای سال‌های آتی می‌کاهد. به همین جهت شاید بیراه نباشد که بگوییم اصلی‌ترین هدف رقبای قالیباف نیز تلاش برای ریزش آرای وی در انتخابات پیش‌روی هیات‌رئیسه است، تا قالیباف درنتیجه این رقابت با حمایتی شکننده از سوی نمایندگان بر کرسی ریاست قوه مقننه تکیه زند.
علاوه‌بر دستیابی به این هدف بعد از انتخابات هیات‌رئیسه جبهه پایداری که تاکنون اصلی‌ترین رقیب اصولگرای قالیباف در مجلس بوده است، می‌تواند در دو سال آتی فراکسیونی قوی‌تر و با حضور سایر نمایندگان منتقد قالیباف در مجلس با هدف مخالفت با وی ایجاد کند، این فراکسیون اگر در آن چهره‌های موثری چون الیاس نادران و فریدون عباسی حضور داشته باشند، می‌تواند در سال سوم در بسیاری از حوزه‌ها از نفوذ قالیباف در مجلس و فضای سیاسی کشور بکاهد.
به جز مورد نخست، دومین نکته در رابطه با رقابت انتخاباتی منتقدان قالیباف با وی نیز معطوف است به تلاش این طیف از نمایندگان بر فاصله‌گذاری خود با قالیباف در میان افکار عمومی جامعه، در همین راستا بعد از حواشی‌ای که سفر اخیر خانواده قالیباف به ترکیه داشت، برخی سیاسیون تصور می کنند جایگاه وی و مجلس یازدهم در افکار عمومی جامعه به‌شدت آسیب دیده، به همین جهت کاملا طبیعی است در این وضعیت تعدادی از نمایندگان در فاصله دو سال مانده به انتخابات مجلس، به‌دنبال فاصله‌گذاری خود با قالیباف باشند تا از این رهگذر سرمایه اجتماعی آسیب‌دیده‌شان در بین طیف‌های مختلف جامعه ترمیم شود، احتمالا این تلاش‌ها درنهایت نمی‌تواند در بازسازی تصویر این طیف از نمایندگان در جامعه کارآمد باشد، زیرا بسیاری از این بهارستان‌نشینان حتی آنهایی که امروز جزء جدی‌ترین منتقدان قالیباف هستند، دو سال قبل با لیست وی وارد مجلس شدند و از طرفی اساسا در مجلسی که به لحاظ گفتمانی در اختیار اصولگراهاست، مردم نیز تمایز میان نمایندگان با رئیس مجلس را نه در دعواهای سیاسی بر سر ریاست مجلس، بلکه در دعواهای گفتمانی بر سر طرح‌هایی چون صیانت، ارز 4200تومانی، شفافیت آرای نمایندگان و... تشخیص می‌دهند. به همین جهت نمایندگانی که در ماه‌های اخیر در بزنگاه‌های حساس به لحاظ گفتمانی با رئیس مجلس مخالفت کرده‌اند در فاصله‌گذاری سیاسی- اجتماعی با قالیباف موفق‌ترند نسبت به نمایندگانی که اکنون با ریاست وی در مجلس مخالف هستند.