چاپ

راه ترقی - مجله ایلیاد / اخیراً تمرکز زیادی بر روی میزان، توزیع و منشاء آب موجود بر روی سطح ماه شده است، زیرا وجود این آب می‌تواند برای کاوش‌های فضایی در آینده اهمیت بالایی داشته باشد.
تیمی از محققین آکادمی ملی علوم چین کشف کرده‌اند که دانه‌های خاک ماه جمع‌آوری شده طی ماموریت «چانگ-ای 5» دارای هیدروژن زیادی است و نسبت دوتریوم به هیدروژن نیز در آن بالا است. با همین دلایل می‌توان گفت که منشاء آب موجود در ماه، بادهای خورشیدی است. نتایج این مطالعه در کنفرانس آکادمی ملی علوم آمریکا نیز ارائه شده است.
محققین شبیه‌سازی‌های متعددی در مورد بقای هیدروژن در خاک ماه در دماهای مختلف انجام داده‌اند. آن‌ها نشان داد‌اند که آب ناشی از بادهای خورشیدی می‌توانند در عرض‌های جغرافیایی بالا و متوسط ماه بر روی سطح ماه باقی بمانند. در واقع خاک‌های نواحی قطبی ماه می‌توانند حاوی آب بیشتری باشند.
در مطالعات گذشته اثبات شده است که میزان آب بر روی سطح ماه می‌تواند بسته به عرض جغرافیایی و ساعت‌های مختلف طول روز متفاوت باشد. این یافته‌ها نشان می‌دهند که میزان دفع آب از سطح ماه نیز نرخ بالایی دارد.
برخلاف ماموریت‌های «آپولو» و «لونا» که در عرض‌های جغرافیایی پایین (8 تا 26 درجه‌ی شمالی) فرود آمده‌اند، نمونه‌های خاک ماموریت چانگ-ای 5 از عرض‌ جغرافیایی متوسط (43 درجه‌ی شمالی) جمع‌آوری شده است. این نمونه‌ها از خشک‌ترین خاک‌های بازالتی ماه برداشته شده است. بنابراین نمونه‌های جمع‌آوری شده می‌توانند اطلاعات کاملی در مورد توزیع و بازیابی آب‌های ناشی از بادهای خورشیدی به‌دست دهند.
آنالیز انجام شده از نمونه‌های چانگ‌-ای 5 نشان داده است که حتماً منشاء آن‌ها بادهای خورشیدی است. اندازه‌گیری‌های انجام شده از این نمونه‌ها نشان داده است که محتوای آب در این خاک حدود 46 بخش در هر 1 میلیون بخش است. این نتیجه با اندازه‌گیری‌هایی که تا کنون با دستگاه‌های سنجش از دور انجام شده است نیز همخوانی دارد.
محققین با استفاده از داده‌های به‌دست آمده از نمونه‌های جدید توانسته‌اند مدل جدیدی از تعادل دینامیک بین ورودی و خروج آب از خاک ماه را توسعه دهند. آن‌ها نشان داده‌اند که دما نقش مهمی در بقای هیدروژن در خاک ماه دارد. بر اساس این مدل جدید، محققین دریافته‌اند که در خاک نواحی قطبی ماه میزان هیدروژن بیشتری باقی می‌ماند. این نتیجه را می‌توان در ماموریت‌های آتی برای بازیابی آب موجود در خاک ماه مورد استفاده قرار داد.