راه ترقی
ساخت دستگاه مقاوم در برابر زلزله به دست مخترع ایرانی
شنبه 26 فروردين 1402 - 15:47:58
راه ترقی - صدا و سیما / یک مخترع ایرانی، دستگاه "میراگر ویسکوپلاستیک" را ساخته است که این دستگاه در ساختمان نصب شده و آن را در مقابل زلزله، مقاوم نگه می‌دارد و همچنین مقاومت ساختمان در برابر زلزله‌های سنگین را بالا می‌برد.
برنامه تلویزیونی "مردم دوست‌داشتنی" با اجرای محمدجعفر خسروی شب گذشته از شبکه یک سیما پخش شد که مهمان این قسمت از برنامه "احمد مدحج" دکتری عمران و مخترع خوزستانی کشورمان بود.
وی در ابتدای برنامه ضمن معرفی 3 اختراع خود در رشته مهندسی عمران بیان کرد: دو اختراع ثبت شده و یک اختراع در مرحله ثبت دارم. اولی، دستگاه "میراگر ویسکوپلاستیک" است و دومی لاستیک با میرایی محوری بالا است. همچنین نمونه اولیه دستگاه میراگر ویسکوهایپرپلاستیک ساخته شده و اکنون مراحل نهایی ثبت خود را پشت سر می‌گذارد.
میراگر ویسکوپلاستیک دستگاهی است که در ساختمان نصب شده و آن را در مقابل زلزله، مقاوم نگه می‌دارد. در حقیقت، مقاومت ساختمان در برابر زلزله‌های سنگین را بالا می‌برد. لاستیک با میرایی محوری بالا نیز ماده‌ای ویسکوالاستیک است که به عنوان ضربه‌گیر استفاده شده و انرژی را مستهلک می‌کند. علاوه براین، میراگر ویسکوهایپرپلاستیک نیز دستگاهی است که ساختمان را در مقابل همه نیرو‌های ارتعاشی مقاوم می‌کند.
مدحج ضمن تأکید بر بومی بودن این دستگاه‌ها تصریح کرد: این دستگاه‌ها قبلاً از خارج از کشور به ایران وارد می‌شد که البته نواقصی هم داشت، برهمین اساس به این نتیجه رسیدیم که بهتر است آن را در داخل کشور طراحی کرده و بسازیم. تاکید می‌کنم هیچ کدام از مواد اولیه این میراگر از خارج از کشور وارد نمی‌شود و همگی داخلی است. علاوه براین، ماده ویسکوالاستیک آن را نیز خودمان طراحی کرده و ثبت اختراع شده است.
بازار

راه ترقی


وی با اشاره به اینکه هدفش از ساخت چنین دستگاه تکنولوژی محوری چه بوده، گفت: از من سوال می‌شود که هدفم از ساخت و طراحی این دستگاه چه بوده است؟ در پاسخ می‌گویم که این دستگاه حتی اگر بتواند جان یک نفر را از مرگ نجات بدهد و در مقابل زلزله، ساختمانی را مقاوم کند، کار خودش را کرده است.
این محقق و مخترع توضیح داد: همان‌طور که می‌دانید منطقه ما یکی از بخش‌های پرخطر در برابر زلزله است و تاکنون تجربه سوانح تلخ زیادی داشته‌ایم. بارگذاری زلزله یکی از بار‌های نامتعارف است و هیچ وقت به صورت دقیق نمی‌دانیم چه میزان باری به ساختمان وارد می‌شود؛ بنابراین یکسری روش‌ها ایجاد شده تا بتوانیم ساختمان را براساس عملکرد آن طراحی کنیم. یکی از این راهکار‌ها این است که خرابی را به صورت مدیریت شده ایجاد کنیم؛ مثلا تیر را ضعیف‌تر طراحی کرده تا قبل از تخریب ستون، تیر‌ها خراب شوند. با این کار، حجم تخریب کلی ساختمان کمتر می‌شود.
وی ادامه داد: روش دیگر، استفاده از تجهیزات الحاقی و اضافه کردن آن‌ها به ساختمان است. این روش در دو شیوه انجام می‌شود که یکی، استفاده از جداساز پایه است که در آن پایه‌های ساختمان را از زمین جدا می‌کنیم و روش دیگر استفاده از میراگر‌ها یا تجهیزات اتلاف انرژی است. این تجهیزات، میزان انرژی که زلزله به سازه وارد می‌کند را کاهش می‌دهند.
مدحج اضافه کرد: ما از سال 1394 با ساخت اولین میراگر ویسکوپلاستیک دنیا به صورت نمونه واقعی، معایب میراگر‌های قبلی را برطرف کرده و مرز‌های علمی را در این عرصه گسترش دادیم. این دستگاه در بخش‌هایی از ساختمان نصب شده و به محض آنکه در اثر زلزله، تغییر مکانی در ساختمان ایجاد شود، این تجهیزات وارد کار شده و انرژی را مستهلک می‌کنند. وقتی این دستگاه را می‌ساختیم، متوجه شدیم که در تولید آن نیاز به ماده‌ای است که میرایی دستگاه را بالا ببرد. پس از تحقیقات فراوانی که انجام شد لاستیک با میرایی محوری بالا ساخته شد.
این مخترع ایرانی در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه چرا این دستگاه تاکنون به تولید انبوه نرسیده است، تصریح کرد: متأسفانه نوآوران کشور مجبورند که هزینه‌های بالای ساخت و آزمایش تجهیزات را از جیب خودشان بپردازند و ما هم این کار را انجام دادیم. طبیعی است برای ساخت یک دستگاه جدید باید آزمایشات زیادی انجام شود و بار‌ها و بار‌ها باید تکرار شوند تا ضمن برطرف کردن ایرادات، نسخه بهینه ساخته شود. همین موضوع هزینه زیادی را به همراه دارد.
مدحج تأکید کرد: ما نیاز به حمایت و پشتیبانی‌هایی داریم تا بتوانیم این نمونه‌ها را به تولید انبوه برسانیم. بیشترین دلگرمی من این است که در کشور خودم خدمت می‌کنم و امیدوارم بتوانم کاری کنم که جان یک نفر را نجات بدهم ضمن آنکه اصلاً ناامید نشده و مطمئنیم حتما اتفاقات خوبی رخ خواهد داد.

http://www.RaheNou.ir/Fa/News/722074/ساخت-دستگاه-مقاوم-در-برابر-زلزله-به-دست-مخترع-ایرانی
بستن   چاپ