چاپ

راه ترقی - صبح نو /متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
با نزدیک شدن به انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، بازار تحلیل‌ها و گمانه‌زنی‌ها درباره میزان مشارکت مردم داغ شده است. در این میان، مراکز افکارسنجی متعددی مشغول کار هستند تا بتوانند تمایلات سیاسی و اجتماعی مردم و میزان گرایش آن‌ها به نامزدها و در نتیجه میزان مشارکت را به شکل کمی و نموداری به تصویر بکشند. یکی از این مراکز که نتایج آن معمولا از اعتبار بالایی برخوردار است، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) است. بررسی‌های این مرکز نشان می‌دهد که سیدابراهیم رئیسی در میان نامزدهایی که بیشترین توجهات به آن‌ها وجود دارد، وضعیت بسیار بهتری دارد. همچنین برآیند افکارسنجی های ایسپا گویای آن است که به تدریج و با نزدیک شدن به 28‌خرداد یعنی روز برگزاری انتخابات، آگاهی و تمایل مردم به مشارکت در حال افزایش است.
مردم چقدر اخبار انتخابات را دنبال می‌کنند؟
یکی از موارد بررسی ایسپا، پیگیری اخبار ثبت‌نام نامزدهای انتخاباتی بوده است. در این افکارسنجی از پاسخگویان پرسیده شده است که «شما تا چه حد اخبار مربوط به ثبت‌نام چهره‌های سیاسی برای انتخابات را پیگیری می‌کنید؟». در پاسخ، 36.4‌درصد پاسخگویان گفته‌اند که اصلا اخبار ثبت‌نام کاندیداها را دنبال نکرده‌اند، 23.7‌درصد کمی و 26.6‌درصد تا حدی پیگیر اخبار ثبت‌نام کاندیداها بوده‌اند. افرادی که در حد زیاد اخبار مربوط به انتخابات را پیگیری کرده‌اند، 13.3‌درصد پاسخگویان را تشکیل می‌دهند. یکی دیگر از موارد بررسی شده در ششمین موج از نظرسنجی‌های انتخاباتی ایسپا در روزهای 27‌تا 30‌اردیبهشت‌ماه‌1400، میزان اطلاع مردم از زمان انتخابات ریاست جمهوری بوده است. در این بررسی، از پاسخگویان پرسیده شده که «آیا می‌دانید این انتخابات در چه ماهی برگزار شد؟»
بر این اساس، 70.3‌درصد شهروندان از زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری پیش رو اطلاع داشته‌اند؛ در مقابل 29.7‌درصد پاسخگویان یا نمی‌دانسته‌اند این انتخابات در چه ماهی برگزار می‌شود یا به ماه‌های دیگری غیر از خرداد اشاره کرده‌اند. بر‌اساس بررسی‌های این افکارسنجی، نتایج از افزایش تدریجی آگاهی شهروندان از زمان برگزاری انتخابات در پایان اردیبهشت حکایت دارد.
صداوسیما در صدر توجه مردم
یکی از مباحث همیشه مطرح درباره سازمان صداوسیما این بوده که نهاد مزبور طی سال‌های گذشته، مخاطبان خود را از دست داده و مردم، اخبار را از طرق مختلف غیر از این سازمان دنبال می‌کنند. نتایج افکارسنجی ایسپا اما نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از پاسخگویان، اخبار انتخاباتی را همچنان از مجرای صداوسیما پیگیری می‌کنند. ایسپا در آخرین افکارسنجی خود، از پاسخگویان خواسته تا بگویند به‌طور کلی اخبار مربوط به انتخابات را بیشتر از چه طریقی دنبال می‌کنند. مطابق نتایج به دست آمده، 52.6‌درصد از طریق صداوسیما و 36.8‌درصد از طریق فضای مجازی اخبار مربوط به انتخابات را دنبال می‌کنند. همچنین 5.5‌درصد از پاسخگویان، از طریق گفت‌وگو با دوستان و آشنایان و 3.5‌درصد از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای این اخبار را پیگیری می‌کنند.
میزان تمایل به مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری
یکی از مباحث داغ این روزها درباره میزان مشارکت مردم در انتخابات است. برخی ناظران تحلیل می‌کنند که متغیرهای مختلفی از جمله مشکلات اقتصادی و شیوع کرونا، باعث شده‌اند که فضا و شور انتخاباتی همچون سال‌های قبل کشور را در برنگیرد. ایسپا در همین باره از شهروندان پرسیده که «شما برای شرکت در این انتخابات چه تصمیمی گرفته‌اید؟» بر‌‌اساس برآیند نتایج به دست آمده(از شهریور‌99 تا‌30 اردیبهشت‌1400) 43.7‌درصد کل پاسخگویان گفته‌اند قطعا در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهند کرد و 9.3‌درصد گفته‌اند به احتمال زیاد شرکت خواهند کرد. براساس آنچه ایسپا اعلام کرده، در برآورد میزان واقعی مشارکت در انتخابات متغیرهای متعددی از جمله محافظه کاری برخی پاسخگویان در نظرسنجی تلفنی، تعداد پاسخگویانی که با پرسشگران همکاری نمی‌کنند و نسبت تقریبی مشارکت کسانی که گفته‌اند احتمالا در انتخابات شرکت نخواهند کرد مؤثر است؛ میزان مشارکت در انتخابات تا پایان اردیبهشت‌ماه، 43‌درصد است.
امید مردم به تغییر وضعیت موجود
همانطور که گفته شد، وضعیت بد اقتصادی معمولا جزو مهم‌ترین دلایلی برشمرده می‌شود که جلوی همه‌گیری فضای انتخاباتی در کشور را گرفته است. این عامل مهم، در نظرسنجی‌های اخیر ایسپا نیز در صدر قرار گرفته است.
ایسپا از پاسخگویانی که گفته‌اند هنوز تصمیمی برای مشارکت در انتخابات نگرفته‌اند، گویه هایی را پرسیده که بر‌اساس نتایج به دست آمده، پاسخگویان به گویه «شرکت نمی‌کنم چون وضعیت اقتصادی بد است» با 64.4‌درصد، رأی نخست را داده‌اند. همچنین گویه «شرکت نمی‌کنم چون هر کسی انتخاب شود چیزی عوض نمی‌شود» با 61.5‌درصد، در رده دوم قرار گرفته است. با وجود این، بیش از نیمی از پاسخگویان ایسپا معتقد هستند که فرد یا افرادی وجود دارند که می‌توانند مسائل کشور را حل کنند. ایسپا از کسانی که اخبار مربوط به ثبت‌نام نامزدهای انتخابات را پیگیری کرده‌اند پرسیده که «فکر می‌کنید در بین کاندیداهایی که ثبت نام کرده‌اند، فردی یا افرادی باشند که بتوانند مسائل کشور را حل کنند؟» 51.5‌درصد به این پرسش پاسخ مثبت داده‌اند، 32.4‌درصد گفته‌اند در میان افرادی که ثبت‌نام کرده‌اند کسی نیست که بتواند مسائل کشور را حل کند و 16.1‌درصد در پاسخ به این سؤال اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند. نکته مهم در این بخش از افکارسنجی این است که از میان کسانی که فکر می‌کنند در بین کاندیداها افرادی هستند که قادر به حل مشکلات کشور باشند، 80.5‌درصد گفته‌اند که قطعا یا به احتمال زیاد در انتخابات شرکت خواهند کرد.
رئیسی در صدر
ایسپا علاوه بر این موارد، به‌طور موردی نیز درباره نامزدها نظرسنجی کرده است. نتایج کلی این افکارسنجی از فاصله 27‌اردیبهشت تا 30‌اردیبهشت نشان می‌دهد که رئیسی با درصد بالا نسبت به لاریجانی، جهانگیری و پزشکیان، در رده اول قرار دارد. در یکی از سؤالات مطروحه، پرسیده شد که در شرایطی که فقط ابراهیم رئیسی و مسعود پزشکیان در انتخابات حضور داشته باشند، 55.7درصد از افرادی که گفته‌اند قطعا یا به احتمال زیاد در انتخابات شرکت می‌کنند، به ابراهیم رئیسی و 4.2‌درصد آن‌ها به مسعود پزشکیان رأی می‌دهند. در دوگانه رئیسی-لاریجانی هم 55.3درصد از افرادی که گفته‌اند قطعا یا به احتمال زیادی در انتخابات شرکت می‌کنند، به رئیسی و 8‌درصد از آن‌ها گفته‌اند به لاریجانی رأی می‌دهند. در دوگانه رئیسی-جهانگیری هم دست بالاتر با رئیسی است. 57.1‌درصد از افرادی که اعلام کرده‌اند در انتخابات قطعا یا به احتمال زیاد شرکت می‌کنند، به رئیسی و 4.8‌درصد از همین افراد به جهانگیری رأی می‌دهند.