بزرگنمايي:

راه ترقی- وزارت نیرو در پاسخ به گزارش یک روزنامه مبنی بر نمایشی بودن افتتاح نیروگاه‌ها در دولت سیزدهم جوابیه‌ای به شرح زیر منتشر کرد:

پیرو مطلب منتشر شده در روزنامه عصر اقتصاد با عنوان “افتتاح بازی” در روز دوشنبه مورخ 9 آبان 1401 توضیحات زیر جهت اطلاع رسانی به افکار عمومی و انتشار در آن نشریه جهت استحضار ارسال می گردد. 

 صنعت برق یکی از صنایع زیرساختی اصلی کشور است و تامین برق مطمئن برای همه بخش‌های مصرف‌کننده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در سال جاری با کاهش خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده و همچنین افزایش سطح خودکفایی در تولید تجهیزات پیشرفته، صنعت برق ایران توانسته است خود را به عنوان یکی از بخش‌های پیشرو در کشور معرفی کند.

علاوه‌بر ضرورت تامین برق مطمئن، هرگونه توسعه اقتصادی نیز در جهان امروز نیازمند توسعه ظرفیت‌های بخش برق است. بنابراین نه تنها بقای زندگی، بلکه توسعه و رشد اقتصادی نیز به شدت به انرژی برق وابسته است.

در نتیجه ضروری است دستاوردهای فعلی این صنعت زیربنایی حفظ و زمینه رشد و ارتقای آن نیز فراهم شود که در غیر اینصورت انتظار پیشرفت در اقتصاد، صنعت در کشور امری محال خواهد بود.

در گذشته نه چندان دور عدم پوشش رشد مصرف، تا حدود زیادی باعث ایجاد ناترازی در تولید برق کشور گردید که بحمدالله با شروع دولت سیزدهم، پروژه های نیروگاهی با برنامه‌ریزی دقیق، منظم و فشرده، در کوتاهترین زمان وارد مدار تولید گردید که اگر این مهم به همراه سایر سیاست های دولت و وزارت نیرو در سال جاری اتفاق نمی افتاد، شاهد بروز خاموشی های فراوان در کشور در بخش های مختلفی از جمله خانگی، صنایع و مانند آن بودیم که خسارات مادی و معنوی بسیاری را به همراه داشت.

همان‌گونه که اعلام گردیده است 1026 مگاوات ظرفیت نیروگاهی که اخیراً توسط ریاست محترم جمهوری افتتاح شد، از جمله پروژه‌های مهم و حیاتی بود که در تابستان و ایام پیک سال جاری علیرغم کلیه محدودیت های مالی و ارزی کشور با برنامه ریزی منسجم و همکاری و هماهنگی بخش خصوصی و دولتی وارد مدار تولید شدند و در تأمین برق مورد نیاز و پایداری شبکه سراسری برق کشور کمک بسزایی نمودند.

واحدهای نیروگاهی افتتاح شده همگی جزو ابر پروژه‌های کشور می‌باشند که در شرایط فعلی کشور همگی به دست توانمند جوانان و نخبگان و نیروها و شرکت های داخلی با بالاترین کیفیت و استانداردهای جهانی تولید، نصب و راه اندازی شدند و حضور ریاست محترم جمهور در این پروژه ها تاکیدی بر اهمیت این موضوع  است.

ذکر این مورد ضروری است که به غیر از دو واحد گازی نیروگاه آریان (جمعاً به ظرفیت 366 مگاوات) که جزء اولین نیروگاه هایی است که از توربین های گازی راندمان بالای ساخت داخل (شرکت مپنا) بهره‌گیری شده است، مابقی ظرفیت ایجاد شده مربوط به توسعه نیروگاه های گازی فعلی می باشد. به عبارت دیگر، 660 مگاوات ظرفیت ایجاد شده مورد وصف، بدون هیچ گونه افزایش مصرف سوخت در شبکه تولید برق کشور ایجاد شده است و بابت آن سوخت اضافی مصرف نمی شود و حتی باعث افزایش ظرفیت راندمان نیروگاه های فوق می گردد.

درباره راندمان نیروگاه های حرارتی در ایران باید توجه داشت که بر اساس آمار و اطلاعات موجود، در حال حاضر متوسط راندمان شبکه برق در ایران جزء راندمان های بالا در سطح جهانی بوده و با برنامه‌ریزی ها و تکالیفی که قانونگذار برای وزارت نیرو ترسیم نموده است، با وارد مدار شدن نیروگاه های سیکل ترکیبی راندمان بالای جدید و تبدیل نیروگاه های گازی به سیکل ترکیبی راندمان نیروگاه های حرارتی  افزایش می باید و همانگونه که در مراسم یادشده شاهد آن بودیم از مجموع 6 واحد نیروگاهی ، 4 واحد بخش بخار سیکل ترکیبی  به ظرفیت کل 660 مگاوات در راستای ارتقای متوسط راندمان شبکه برق کشور و صرفه جویی در مصرف سوخت فسیلی مورد افتتاح رسمی قرار گرفتند.

درخصوص مراسم افتتاح یاد شده ذکر این نکته ضروری است که کلیه واحدهای نیروگاهی پس از سنکرون اولیه به شبکه برق کشور، مدتی به صورت آزمایشی در مدار بوده و سپس به  بهره برداری تجاری رسیده و افتتاح می گردند و  این  مراسم با کمترین هزینه و تشریفات برگزار گردید.

اگر مروری به مراسمات و تشریفات مشابه در دولت های قبلی جهت افتتاح پروژه های مشابه صورت گیرد به خوبی میتوان دریافت که  این حجم از سرمایه‌گذاری و تعداد پروژه‌های مورد افتتاح در یک مراسم و در چند نقطه از کشور،  بسیار کم نظیر و در راستای کاهش هزینه ها و تشریفات مربوطه در دولت بوده است.

شایان ذکر است که با توجه به ناترازی تولید و مصرف در کشور و با توجه به محدودیت های سوخت مصرفی نیروگاه ها و براساس اسناد شورای عالی انرژی کشور،‌ برنامه جامعی شامل مدیریت توامان تولید و مصرف در دولت سیزدهم تدوین و به مرحله اجرا در آمده است که براساس آن در بخش تولید، طی یک برنامه چهار ساله 35 هزار مگاوات به ظرفیت تولید اضافه خواهد شد.

ده هزار مگاوات از این مجموع،‌ انرژی های تجدید پذیر،‌ ده هزار مگاوات توسط صنایع و همچنین 15 هزار مگاوات نیروگاه توسط بخش خصوصی و دولتی احداث خواهد شد که بخش عمده این نیروگاه ها،‌ واحد بخار نیروگاه‌های سیکل ترکیبی است که  به میزان مصرف سوخت، اضافه نمی کند بلکه  باعث افزایش راندمان واحدهای موجود نیز خواهد شد.  طبق  این برنامه ریزی بازتوانی نیروگاه های قدیمی  و جایگزینی آنها با واحدهای جدید نیروگاهی نیز در دستور کار قرار گرفته است.

جالب است که نویسنده محترم افتتاح 1026 مگاوات نیروگاه را با آبخوری و سرویس بهداشتی مقایسه می کند.

همچنین ذکر این نکته ضروری است که باتوجه به ناترازی تولید و مصرف در کشور، برنامه جامعی شامل مدیریت توامان تولید و مصرف در دولت سیزدهم تدوین و به مرحله اجرا در آمد که در بخش تولید طی یک برنامه پنج ساله 35 هزار مگاوات به ظرفیت تولید اضافه خواهد شد.

ده هزار مگاوات از این مجموع،‌ انرژی های تجدید پذیر،‌ ده هزار مگاوات نیز نیروگاه هایی است که توسط صنایع انرژی‌بر مانند فولاد، آلومینیوم و سیمان احداث خواهد شد و همچنین  15 هزار مگاوات نیروگاه توسط بخش خصوصی و دولتی سرمایه گذاری خواهد شد که بخش عمده این نیروگاه ها،‌ واحد بخار نیروگاه های سیکل ترکیبی است که به میزان مصرف سوخت، اضافه نمی کند.

همچنین افزایش راندمان و بازتوانی نیروگاه های قدیمی در دستور کار قرار دارد. لازم به ذکر است در برنامه ریزی انجام شده، محدودیت سوخت مصرفی نیروگاه ها و اسناد شورای عالی انرژی مورد توجه بوده است.

کاملاً مبرهن است که صنعت برق به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد نسبت به دیگر صنایع زیرساختی، دارای جایگاه ویژه‌ای است؛ از منظر اقتصادی و مالی می‌توان به سرمایه‌بر بودن طرح‌های صنعت برق، اشاره کرد.

از سوی  پیچیدگی و سطح بالای فناوری مورد نیاز، زمان‌بر بودن ساخت و احداث تاسیسات، لزوم ایمنی، دقت و استاندارد بالا در بهره‌برداری تاسیسات، سهولت تبدیل به دیگر انواع انرژی آسان بودن انتقال انرژی، عدم قابلیت ذخیره‌سازی در سطح کلان از دیگر ویژگی های صنعت برق است که باعث شده تا  به عنوان یک صنعت زیرساختی، تاثیر مستقیمی بر رشد صنعتی کشور بگذارد.

همچنین  با توجه به نقش اساسی آن در بهبود سطح رفاه و استانداردهای زندگی و نقش حیاتی آن در شریان‌های زندگی اجتماعی (مانند مراکز درمانی) از اهمیت استراتژیک در بعد سیاسی و اجتماعی برخوردار است.