بزرگنمايي:

راه ترقی- در دنیای مدرن، دریای خزر در زمینه تغییر سیستم روابط بین‌الملل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. روند تغییر روابط سیاسی، اقتصادی و حقوقی، باعث ایجاد موارد بسیاری در سیستم روابط منطقه‌ای، از جمله در دریای خزر شده است. بدین گونه که از یک طرف، درگیری‌های بسیاری میان ایالات متحده و کشورهای غربی و از طرف دیگر نیز درگیری‌هایی میان ایران و روسیه ایجاد کرده است.

امروزه استراتژی ایالت متحده در رابطه با دریای خزر را می‌توان به عنوان تهدیدی برای ثبات خاورمیانه و کشورهای آسیای مرکزی دانست. امروزه برای بسیاری از محققان واضح است که اهداف بلندمدت ایالات متحده، ایجاد یک فضای انرژی کنترل شده در منطقه اوراسیا از دریای خزر و آسیای مرکزی تا خاورمیانه است، زیرا این امر امکان کنترل بیش از نیمی از ذخایر هیدروکربن جهانی لازم برای تضمین سطح بالای توسعه اقتصادی کشور در مرحله مدرن را ایجاد خواهد کرد.

اغلب اقدامات ابتکاری ایالات متحده در دریای خزر با اهداف رسمی تامین امنیت مرزهای کشورهای حاشیه خزر و حفظ ثبات منطقه صورت می‌پذیرد با این حال کشورهای منطقه خود قادر خواهند بود، از عهده چالش‌های امنیتی پدید آمده برآیند. برنامه تامین مالی نظامی خارجی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا از آذربایجان در زمینه توسعه قابلیت‌های دریایی آن و همچنین تقویت و افزایش امنیت منابع غنی دریای خزر درخواست کمک کرده است.

ایالات متحده با وجود فعال بودن در منطقه همچنان با مقاومت‌های سیاسی دیگر کشورهای حوزه دریای خزر به ویژه ایران و روسیه مقابله می‌کند. مسکو و تهران با اهداف سلطه‌جویانه و تهاجمی ایالات متحده که امنیت ملی آنها را به مخاطره می‌اندازد مخالف می‌باشند.

به طور خلاصه این نکته را باید متذکر شد که استراتژی ایالات متحده در منطقه دریای خزر، آن است که تلاش‌های خود را بیشتر کرده و بر حضور خود در آن مناطقی که ارتباطات حمل و نقلی مهم در آن در جریان است و مقادیر بزرگی از منابع انرژی نیز در آنجا وجود دارد متمرکز باشد. هدف ایالات متحده منزوی کردن هرچه بیشتر ایران هم در منطقه و هم در جهان است.