بزرگنمايي:

راه ترقی- دانشمندان در کشور استرالیا در یک مطالعه مهم که به تازگی در نشریه «نیچر» انتشار یافته، یکی از مشکلات قدیمی در حوزه پزشکی باززاینده (regenerative medicine) را حل کرده اند. آنها یک شیوه جدید برای برنامه‌ریزی مجدد سلول های بدن ابداع کرده‌اند به طوری که این سلول ها بهتر می‌توانند کارکرد سلول های بنیادی جنینی را تقلید کنند که نتایج مهمی برای کاربردهای پزشکی زیستی (بیومدیکال) و درمانی خواهد داشت.

تاریخچه و چالش‌های حوزه برنامه‌ریزی مجدد سلولی

در یک پیشرفت علمی مهم در اواسط دهه 2000 میلادی کشف شد که سلول های بالغ غیرنوزایشی بدن موسوم به سلول های کالبدی (somatic) را می‌توان بطور مصنوعی مورد برنامه‌ریزی مجدد قرار داد بطوری که در وضعیتی مشابه سلول های بنیادی جنینی (ES) قرار گیرند که ظرفیت تولید هر سلولی از بدن را دارند. این اقدام برای تولید سلول های مشابه سلول های بنیادی جنینی موسوم به سلول های بنیادی چندقابلیتی القایی (iPS) کاربردهای گسترده‌ای در مدل‌سازی بیماری، نظارت بر داروها و درمان‌های سلولی دارد.

اما یک مشکل مداوم در فرایند متعارف برنامه‌ریزی مجدد سلولی این است که سلول های بنیادی چندقابلیتی القایی می‌توانند خاطره پس‌زایشی یا اپیژنتیک (epigenetic ) ‌وضعیت اولیه کالبدی خود را حفظ کنند که اختلافات کارکردی بین سلول‌های iPS و سلول‌های ES ایجاد می‌کند.

حال محققان موسسه تحقیقات پزشکی زیستی دانشگاه موناش استرالیا یک روش جدید موسوم به برنامه‌ریزی‌مجدد ساده زودگذر (TNT) ابداع کرده‌اند که فرایند تنظیم مجدد اپیژنوم سلول در مراحل توسعه اولیه جنینی را تقلید می‌کند.

به گفته محققان، این روش تفاوت‌های بین سلول‌های iPS و ES را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش می دهد و تاثیرگذاری بکارگیری سلول های انسانی iPS‌ را به حداکثر می‌رساند. با وجود این پیشرفت، مکانیسم‌های مولکولی دقیق زیربنای ناهنجاری‌های اپیژنوم iPS و تصحیح آنها هنوز بطور کامل شناخته شده نیست و تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است. با این حال دانشمندان پیش بینی می‌کنند که روش برنامه ریزی مجدد سلولی TNT یک نقطه عطف جدید در حوزه درمان‌های سلولی و تحقیقات بیومدیکال خواهد بود.